Қозоғистон ва Ўзбекистон умумий қиймати 352 миллион доллардан ортиқ бўлган 76 та ҳужжат имзолади
ASTANA. Kazinform – Қозоғистон ва Ўзбекистон Бош вазирлари Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтаётган “Ўзбекистон – Қозоғистон” IV ҳудудлараро форумида иштирок этди. Бу ҳақда Қозоғистон Республикаси Ҳукумати матбуот хизмати хабар берди.
Икки мамлакат президентларининг ўзаро товар айирбошлаш ҳажмини ошириш бўйича эришилган келишувларини амалга оширишнинг бориши кўриб чиқилди. Саноат кооперацияси, сув-энергетика, транзит ва транспорт соҳалари, газ саноатидаги ўзаро ҳамкорлик масалалари муҳокама қилинди.
Ўзбекистон Қозоғистоннинг Марказий Осиё минтақасидаги асосий савдо шериги ҳисобланади. Жорий йилнинг саккиз ойи якунлари бўйича ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 2,5 миллиард долларни ташкил этди.
“Қозоғистон ва Ўзбекистон барча соҳаларда ҳамкорликда ишлаш учун кенг истиқболга эга. Бунга, биринчи навбатда, давлат раҳбарлари Қасим-Жомарт Тоқаев ва Шавкат Мирзиёев ўртасидаги ишончга асосланган сиёсий мулоқот ёрдам бермоқда. Астанадаги бизнес-форум доирасида имзоланган 7 миллиард долларлик сармоявий битимлар ва тижорат шартномалари катта ҳисса қўшади. Ишончим комилки, бугунги учрашув янги ютуқ лойиҳаларни амалга оширишнинг бошланиши бўлиб, бутун Марказий Осиё минтақасининг барқарор иқтисодий ривожланишини таъминлашга улкан ҳисса қўшади”, — деди ҚР Бош вазири Олжас Бектенов.
Нефть-кимё, металлургия, автомобилсозлик, саноат, озиқ-овқат, кимё ва фармацевтика саноатида катта экспорт салоҳияти мавжуд. Қозоғистон қўшимча қийматга эга 40 турдаги Қозоғистон товарлари бўйича Ўзбекистонга экспорт етказиб бериш ҳажмини 550 миллион доллардан оширишга тайёр.
Ўзбекистон Бош вазири Абдулла Арипов бугунги кунда мамлакатлар ўртасидаги муносабатларнинг устувор йўналиши ҳудудлараро ҳамкорликни ривожлантириш эканини таъкидлади.
“Ўтган 7 йил ичида Ўзбекистон билан Қозоғистон ўртасидаги ўзаро товар айирбошлаш ҳажми қарийб 2,5 баробар ўсиб, ўтган йили 4,4 миллиард долларга етди, бугунги кунда Ўзбекистонда Қозоғистон капитали иштирокидаги 1 мингдан ортиқ корхона фаолият кўрсатмоқда. Чегаравий вилоятлар бир-бири билан – Қорақалпоғистон Республикаси Манғистау вилояти билан, Тошкент Туркистон билан, Навоий Қизилўрда билан бевосита ва яқин алоқалар ўрнатган. Бошқа вилоятларимизда ҳам алоқалар изчил мустаҳкамланиб, савдо ва саноат кооперацияси ривожланмоқда. Айни пайтда ҳали амалга оширилмаган катта салоҳият ҳам бор”, – деди Абдулла Арипов.
Форумда саноат кооперациясини ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратилиб, уларда инвестиция ҳажми 3,4 миллиард доллар бўлган 74 та қўшма лойиҳани амалга ошириш ва 14,6 минг иш ўрни яратиш кўзда тутилган. Улардан Қозоғистон Республикасида 65 та корхона очилиши режалаштирилган бўлиб, улар мамлакатда 13,6 мингта янги иш ўринларини яратиш имконини беради. Бугунги кунга қадар Қозоғистонда 9 та, Ўзбекистонда яна 3 та қўшма лойиҳа амалга оширилди. Бу жами 4,8 мингта янги иш ўрни яратиш имконини берди. Қозоғистон-Ўзбекистон саноат ҳамкорлигига Қостанайда кичик ҳажмдаги Chevrolet Onix автомобилларини ишлаб чиқариш, Саранда маиший техника ишлаб чиқариш заводи, Чимкент ва Туркистон вилоятида тикув ва йигирув фабрикалари, Ангрен шаҳрида автоклавланган газбетон ишлаб чиқариш мисол бўла олади. Ҳукуматларнинг биргаликдаги фаолиятига янги туртки бўлади, “Марказий Осиё” халқаро саноат кооперацияси маркази ташкил этилади, унда хизматлар “бир дарча” тамойили бўйича жорий этилади, солиқ, божхона имтиёзлари ва бошқа имтиёзлар тадбиркорларга тақдим этилади.
Бундан ташқари, транспорт-логистика салоҳиятини ривожлантириш масалалари муҳокама қилинди. Ўзбекистон савдо айланмасининг 50 фоиздан ортиғи транзит йўли билан Қозоғистон ҳудуди орқали ўтади. Турли транспорт турлари бўйича 18 йўловчи ташиш йўналиши ташкил этилгани алоқаларни янада чуқурлаштириш учун янги имкониятлар очмоқда.
“Қозоғистон – Ўзбекистон” IV Ҳудудлараро ҳамкорлик форуми, бизнес-форуми доирасида умумий қиймати 352 миллион доллардан ортиқ бўлган 76 ҳужжат имзоланди, улар орасида юқори даражада эришилган келишувларни амалга оширишни жадаллаштириш бўйича Амалий чора-тадбирлар режаси ҳам бор. Ҳужжат энергетика, тоғ-кон саноати, геология соҳаларида қўшма лойиҳаларни амалга оширишни назарда тутади. Шунингдек, Қозоғистон Республикаси ва Ўзбекистон Республикаси ҳудудлари ўртасида савдо-иқтисодий, илмий-техникавий ва маданий-гуманитар соҳаларда ҳамкорлик тўғрисида битимлар имзоланди.
Таъкидлаш жоизки, мазкур форум долзарб вазифалар ва ҳамкорлик истиқболларини фаол муҳокама қилиш майдонига айланди. Унда икки мамлакат вазирликлари, чегарадош вилоятлар ҳокимликлари раҳбарлари, 200 га яқин ишбилармон доира вакиллари минтақалараро ҳамкорлик, ўзаро савдони ривожлантириш, қўшма корхоналар ташкил этиш масалаларини муҳокама қилди. “В2В” форматида иқтисодиётнинг металлургия, қурилиш саноати, машинасозлик, кимё саноати, қишлоқ хўжалиги, озиқ-овқат саноати, ахборот технологиялари ва туризм каби истиқболли йўналишларида ўзаро ҳамкорликни чуқурлаштириш механизмлари кўриб чиқилди.
Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистонда Ш.Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети негизида Абай номидаги илмий-маданий марказ ҳамда Abai University қозоқ тили ва адабиёти кафедрасининг тантанали очилиш маросими бўлиб ўтди.