Қозоғистон ва Туркманистон президентлари ОАВ воситалари вакиллари учун қўшма брифинг ўтказди
ASTANA. Kazinform – Қасим-Жомарт Тоқаев ва Сердар Бердимуҳамедов музокаралар якунлари бўйича оммавий ахборот воситалари вакилларига қўшма баёнот берди, деб хабар беради Ақорда матбуот хизмати.
Давлат раҳбари Туркманистонга расмий ташрифи чоғида эришилган келишувлар ва қабул қилинган икки томонлама ҳужжатлар юзасидан ўз фикрларини билдирди. Улар орасида Дўстликни мустаҳкамлаш ва кўп томонлама стратегик шерикликни чуқурлаштириш тўғрисидаги декларация алоҳида аҳамиятга эга.
“Ушбу ҳужжатда биз икки томоннинг қардош халқларни яқинлаштириш, қозоқ-турк муносабатларини мутлақо янги босқичга кўтариш ниятини яна бир бор тасдиқладик. Бундан ташқари, 2027 йилгача бўлган тегишли Комплекс режа қабул қилинди. Келгусида икки қардош халқ манфаати учун янада муҳим тадбирлар ўтказишга келишиб олдик. Учрашувда ўзаро товар айирбошлаш масаласига алоҳида эътибор қаратилди. Биргаликдаги саъй-ҳаракатлар туфайли ўтган йил якунига кўра ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 28 фоизга ошиб, ярим миллиард доллардан ошди. Жорий йилда ҳам ижобий динамика кузатилмоқда. Товар турларини кенгайтириш ва савдони янада ривожлантириш учун қулай шарт-шароитлар яратиш имкониятларини кўриб чиқишга келишиб олдик. Қозоғистоннинг қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари, биринчи навбатда, буғдой етказиб бериш ҳажмини ошириш мумкин. Туркманистон бизнеси мамлакатимизга экспорт ҳажмини ошириш ва бозоримизда узоқ вақт қолиш имкониятига эга. Ўзаро товар айирбошлаш ҳажми яқин келажакда бир миллиард долларга етиши мумкинлигига ишонамиз. Қозоғистон томони савдо-иқтисодий имкониятларимиздан тўлиқ фойдаланиш мақсадида минтақалараро ҳамкорликни биргаликда мустаҳкамлашни таклиф қилди. Бугун ушбу форматдаги ўзаро манфаатли ҳамкорликнинг бошланиши сифатида Манғистау вилояти ҳокимлиги ва Болқон вилояти маъмурияти ўртасида ҳамкорлик режаси имзоланди”, – деди Давлат раҳбари.
Президентнинг сўзларига кўра, томонлар иқтисодиётнинг асосий тармоқларида қўшма корхоналар қуриш истиқболларини ўрганишга келишиб олдилар.
“Энергетика соҳасида ҳамкорликни кенгайтириш устувор вазифа этиб белгиланди. Сўнгги йилларда бу борада сезиларли ютуқларга эришилди. Қозоғистон Туркманистоннинг газ-конденсат конларини ўзлаштириш, шунингдек, қувур инфратузилмасини кенгайтиришда фаол иштирок этиш ниятида. Бугун QazaqGaz компанияси ва “Туркмангаз” давлат концерни ўртасида газ соҳасида ҳамкорликни ривожлантириш бўйича келишув имзоланди. Икки мамлакат ҳукуматларига ушбу ўта муҳим йўналишдаги келишувларнинг сифатли ва ўз вақтида бажарилишини таъминлаш топширилди. Қозоғистоннинг нефть ва газ компаниялари Туркманистонлик ҳамкасблари билан Каспий денгизида нефть-сервис хизматларини кўрсатиш бўйича ҳамкорликни йўлга қўйишдан манфаатдор. Биргаликдаги саъй-ҳаракатлар натижасида транспорт ва транзит алоқалари учун қулай шарт-шароитлар яратилмоқда. Шу билан бирга, мамлакатларимиз ҳудуди орқали юк ташиш ҳажми муттасил ортиб бораётганини кўрамиз. Ўтган йили мамлакатларимиз ўртасида темир йўл орқали ташилган юклар ҳажми 20 фоизга ошиб, 1,5 миллион тоннага етди. Бунда “Шимолий-Шарқий” транспорт йўлагининг муҳим қисми ҳисобланган “Қозоғистон-Туркманистон-Эрон” темир йўл йўналиши алоҳида ўрин тутади. Бундан ташқари, икки давлат ўртасида жойлашган “Турикменбоши – Гарабогаз – Қозоғистон чегараси” йўналиши бўйлаб йўл инфратузилмасини улаш ишлари олиб борилмоқда. “Қозоғистон-Туркманистон-Афғонистон” темир йўли қурилиши истиқболлари муҳокама қилинди. Томонлар бу борада аниқ музокаралар олиб бормоқда. Шу билан бирга, биз мамлакатларимиз ўртасидаги ҳаво қатновини тезроқ тиклаш имкониятларини кўриб чиқишга келишиб олдик. Бу чора-тадбирларнинг барчаси икки давлат ўртасидаги транспорт алоқаларини янада мустаҳкамлаш учун қулай шарт-шароитлар яратмоқда”, – деди Қасим-Жомарт Тоқаев.
Учрашувда муҳокама қилинган муҳим мавзулардан бири маданий-гуманитар алоқаларни мустаҳкамлашдир. Бундан ташқари, томонлар таълим соҳасидаги ҳамкорликни чуқурлаштиришдан манфаатдор эканликларини тасдиқладилар ва Туркманистонда Қозоғистон олий таълим муассасалари филиалларини очиш истиқболларини кўриб чиқишга келишиб олдилар.
Марказий Осиёда барқарорлик ва хавфсизликни таъминлаш масаласига ҳам алоҳида эътибор қаратилди.
Брифингда Туркманистон Президенти жорий вазият ва ҳамкорликнинг истиқболли йўналишларига тўхталиб, туркман-қозоғистон мулоқоти конструктив ривожланиб бораётганини таъкидлади.
"Бугунги учрашувда икки томонлама муносабатларнинг бугунги ҳолати ва истиқболи, томонларни қизиқтирган минтақавий ва халқаро сиёсат масалалари муҳокама қилинди. Икки давлат ўртасидаги ҳамкорликнинг аниқ йўналишлари белгилаб олинди. Музокаралар ўзаро ишонч ва очиқлик асосидаги мулоқот анъанасидан четга чиқмаган ҳолда конструктив ва мазмунли руҳда ўтди. Сиёсат, иқтисодиёт ва маданий-гуманитар соҳаларнинг барча йўналишларидаги икки томонлама мулоқотнинг бугунги даражаси юқори баҳоланди” – деди Сердар Бердимуҳамедов.
Президентлар Қозоғистон-Туркманистон муносабатларини янада мустаҳкамлашга қаратилган музокаралар натижаларидан мамнун эканликларини билдирдилар.
