Қозоғистон ва Қатар ўртасидаги савдо-иқтисодий алоқалар кенгаймоқда
3 октябрь куни Доҳа шаҳрида бўлиб ўтган олий даражадаги Қозоғистон-Қатар қўшма комиссиясининг 6-йиғилиши иштирокчилари Қозоғистон товарларини Қатарга етказиш учун қўшимча каналлар яратиш, икки давлат бизнеси орасидаги ўзаро ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва ўзаро товар айирбошлаш ҳажмини ошириш мақсадларига ҳисса қўшиш истаги ва ниятларини билдирдилар, деб хабар беради Kazinform.
Комиссияга Қозоғистондан Бош вазир ўринбосари Серик Жуманғарин ҳамда Қатардан Савдо ва саноат вазири шайх Муҳаммад бин Ҳамад бин Қосим Ол Соний ҳамраислик қилди.
Қатар Савдо ва саноат вазири ўз нутқида таъкидлаганидек, Халқаро валюта жамғармаси маълумотларига кўра, Қатар ўз минтақасида энг юқори ривожланиш суръатига эришди ва инвестиция жозибадорлиги бўйича жаҳон рейтингида етакчилик қилмоқда.
“Қозоғистон билан муносабатларимиз ижобий йўналишда ривожланмоқда, Қатар Амири Шайх Тамим бин Ҳамад ал-Танийнинг Астана шаҳрига ташрифи чоғида бир қатор келишувларга эришилди, бу бизга маълум йўналишларда ўзаро ҳамкорлик қилиш имконини беради. Қозоғистонлик инвесторларни ишбилармонларимиз билан мустаҳкам ҳамкорликни йўлга қўйишга таклиф қиламан. Ишончим комилки, икки давлат ўртасидаги савдо янги чўққиларга кўтарилади”, – деди Шайх Муҳаммад бин Ҳамад бин Қосим Ол Соний.
Ўз навбатида Серик Жуманғарин икки давлат ўртасидаги яқин алоқалар икки томонлама муносабатлар ривожига ижобий туртки беришини алоҳида таъкидлади. Буни олий даражадаги мунтазам ташрифлар исботлаш мумкин.
“Биз Қозоғистоннинг халқаро майдондаги ишончли ва муҳим шериги Қатар билан ҳар томонлама ҳамкорликни чуқурлаштиришга катта аҳамият берамиз. Бу йил икки давлат ўртасида дипломатик муносабатлар ўрнатилганига 30 йил тўлди. Ўтган йиллар давомида икки давлат очиқ сиёсий мулоқот ва ўзаро манфаатли савдо-иқтисодий ҳамкорликни янада мустаҳкамлаш тарафдори эканини тасдиқлади. Бир қатор ҳамкорлик меморандумлари амалга оширилмоқда, Алмати ва Доҳа ўртасида ҳафтасига 7 рейс интенсивлиги билан тўғридан-тўғри ҳаво қатнови йўлга қўйилди. Музокаралар олиб борилди ва парвозлар сонини 28 тага етказиш бўйича келишувга эришилди”, – деди Қозоғистон Республикаси Бош вазири ўринбосари.
Серик Жуманғарин бошқа соҳаларда томонларнинг ўзаро ҳамкорлигини фаоллаштиришни таклиф қилди.
“Қозоғистонлик гўшт ва бошқа озиқ-овқат маҳсулотлари ишлаб чиқарувчилари Қатар бозорига маҳсулот экспорт қилишдан манфаатдор. Шу муносабат билан мамлакатларимиз ўртасида ҳалол сертификатларини мувофиқлаштириш тартиб-таомилларини тезлаштириш мақсадга мувофиқ, деб ҳисоблайман. Бундан ташқари, биз икра, балиқ, асал ва бошқаларни сотамиз. Биз озиқ-овқат маҳсулотларининг премиум сегментини етказиб беришга тайёрмиз. Шунингдек, мамлакатларимиз ўртасида энергетика соҳасидаги ҳамкорлик учун катта имкониятлар мавжуд. Бугунги кунда Қозоғистон газни қайта ишлаш ва газ кимёсини ривожлантириш, шунингдек, суюлтирилган газ ишлаб чиқариш корхоналарини қуриш, товар газининг ресурс базасини кўпайтириш ва юқори қўшимча қийматга эга маҳсулотлар ишлаб чиқариш бўйича жиддий вазифаларни қўймоқда”, – деди. С. Жуманғарин.
Ҳукуматлараро комиссиянинг 6-мажлиси якунларига кўра, томонлар ўзаро инвестициялар бўйича Қозоғистон ва оддий тадбиркорлар ўртасидаги муносабатларни жонлантириш ниятини билдирган баённомани имзоладилар. Шунингдек, қишлоқ хўжалиги, савдо, табиий ресурслар ва энергетикадан фойдаланиш, транспорт, таълим, соғлиқни сақлаш, маданият, спорт, IT ва коммуникациялар, шунингдек, ижтимоий-меҳнат соҳаларидаги ҳамкорликнинг устувор йўналишлари доираси белгиланди. Хусусан, Қозоғистон Республикаси икки давлат ҳукуматлари ўртасида қозоғистонлик ходимларнинг Қатарда меҳнат фаолиятини тартибга солиш тўғрисидаги битимни имзолашдан манфаатдор эканлигини билдирди. Ҳужжат меҳнат миграцияси масалаларини енгиллаштириш, шунингдек, Қозоғистон томони учун мавжуд бўлган ва Қатар меҳнат бозорида талабга эга бўлган кадрлар агентликлари ва касблар рўйхатини алмашишни бошлаш имконини беради.
Эслатиб ўтамиз, 2023 йилнинг 7 ойи якунлари бўйича Қозоғистон ва Қатар ўртасидаги товар айирбошлаш ҳажми икки баробарга ошиб, 4,8 миллион долларга етган (2022 йилнинг январь-июлида – 2,8 миллион доллар). Экспорт 0,4 миллион доллар, импорт 4,3 миллион долларни ташкил этди. Умуман олганда, 2005 йилдан 2022 йилгача 56,6 миллион доллар сармоя киритилди. Ҳозирда Қозоғистонда 3 та етакчи компания фаолият юритмоқда, улардан 1 таси молия соҳасида, 2 таси илмий-тадқиқот фаолиятини амалга оширмоқда.
