Гўзаллик ва сарф-харажат: эркаклар barbershopга қанча пул сарфлашади
ASTANА. Кazinform - Ҳозирги кунда мода оламидаги тенденциялардан хабардор бўлиш нафақат аёллар, балки эркаклар учун ҳам севимли машғулотга айланди. Фуқароларнинг юзини парвариш қилиш, соч турмаги, кийиниш анъаналари босқичма-босқич янги тус олди. Харажатлари кўпайган бўлса-да, модадан фойда кўрадиганлар кўп. Шу муносабат билан, келинг, соҳадаги ўзгаришлар ва эркаклар модасига сарфланган маблағларни таҳлил қилайлик.
Beauty-саноат: эркаклар улуши 15 фоизга етди
Эркаклар мода йўналишлари бир нечта йўналишларни ўз ичига олади: соқол ва мўйловни парвариш қилиш; юзни пардозлаш; соч турмаги; кийиниш. Аввало, буларнинг барчаси машҳур ижодкорлар ва блогерларнинг ижтимоий тармоқлардаги хатти-ҳаракатлари билан боғлиқлигини таъкидлаш жоиз. Мисол учун, 1990-йилларга қадар эркакларда юз парваришига эътибор бериш камдан-кам учрайдиган бўлса, ҳозир одатий ҳолга айланган. Совет даврида йигитлар орасида оддий кўриниш бўлган жингалак соқол энди модада. Соҳадаги бу ўзгаришлар гўзаллик Beauty-саноатда янги йўналиш – эркаклар модаси тушунчасини юзага келтирди.
Jusan Analytics тадқиқотига кўра, Beauty-саноатда эркаклар соч кесиш хизматлари умумий бозорнинг 15 фоиздан кўпроғини ташкил қилади, баъзи экспертлар статистик маълумотларга асосланиб, 20 фоизга етади. Қандай бўлмасин, биз фуқароларнинг тобора кўпроқ модага мойил бўлиш тенденциясини инкор эта олмаймиз. Бундан ташқари, сўнгги йилларда фақат эркаклар учун гўзаллик салонлари, яъни Barbershop тармоғи кўпайди. 2GIS иловасига кўра, биргина Астана шаҳрида 200 дан ортиқ Barbershop фаолият юритади.
Барбер мутахассис Раушан Русланқизининг сўзларига кўра, бугунги кунда "классик соч турмаги" тушунчаси деярли мавжуд эмас. Илгари эркаклар орасида фақат 2-3 та соч турмаги машҳур бўлиб, энг кенг тарқалганлари "классика" деб номланган. Ҳозирда камида ўнлаб моделлар мавжуд ва улар ёши бўйича қўшимча равишда таснифланади.
– 2016 йилдан буён профессионал барбер сифатида фаолият юритаман.Кунига ўртача 10-12 кишининг сочини оламан. Касбий фаолиятимда 13 ёшгача бўлган болалар сочларига декоратив белгилар қўйиш, 18 ёшгача бўлган болалар эса узун сочларга берилиб кетганини кузатганман. Ушбу икки тоифадаги болалар ўртасида кўплаб модалар мавжуд бўлиб, уларнинг кўпчилиги истеъмолчилар талабига қараб фарқланади.
30 ёшгача бўлган эркаклар орасида «Undercut», «FADE», «Mohawk», «Buzz cut», «Канадка», «Британка» соч турмаклари машҳур . «Бокс», «полубокс», «теннис», «кроп» ва ҳар доим трендда бўлган "классик" соч турмаги модада, - дейди мутахассис.
Барбер модага қизиққан эркакларнинг хусусиятларига эътибор қаратди. Айтишларича, кўпчилик бир марта борган гўзаллик салонига қайтишни одат қилиб олган. Буни Jusan Analytics тадқиқоти ҳам тасдиқлайди. 20-30 ёшли қозоғистонликларнинг 41 фоизи йил давомида турли гўзаллик салонларига ташриф буюрган бўлса, 59 фоизи 1-2 салон билан чекланган.
Ўртача чек – 5 минг тенге
Fortune Business Insights маълумотларига кўра, гўзаллик салонларидан келадиган даромад 2029 йилга бориб 355,4 миллиард долларга етади.Бу ҳақиқатга ўхшайди. Миллий статистика бюроси маълумотларига кўра, апрель ойида сартарошхона ва гўзаллик салонлари хизматлари нархи 2,6 фоизга ошган. Бозорни кузатиб борар эканмиз, нарх тенденциялари эркаклар модаси оламига ҳам таъсир қилганини кўрамиз. Агар гўзаллик салони сегментини шартли равишда учта даражага ажратсак - "эконом-класси", "ўрта тоифа", VIP - уларнинг барчасида ўсиш бор.
Ҳамёнбоп “эконом-класс”да болалар учун соч турмаги 2000-3000 тенгедан бошланади, катталар учун эса 3500 тенгедан кам эмас. "Ўрта тоифа"га анъанавий соч турмагидан ташқари, соқол ва мўйловни олиш, депилация, парваришлаш маскалари киради, ўртача нархи 6000-7000 тенге. VIP тоифаси учун минимал нарх 7000 тенгедан бошланади.
Статистика бюроси маълумотларига кўра, эркаклар учун соч турмаги ўртача 2604 тенгени ташкил қилади. Бюро маълумотларига кўра, статистик маълумотлар Алматида — 3601 тенге, Оралда 1795 тенгени кўрсатди. Бошқа шаҳарларда эса 1,9 минг тенге ва 3,4 минг тенге атрофида. Ўтган йилнинг 9 ойида гўзаллик салонлари ва сартарошлик хизматларидан 49,2 млрд тенге даромад тушган.
Муҳими, мамлакатдаги гўзаллик салонларининг 65 фоизи “эконом-класс”, 28 фоизи “ўрта тоифа”, 7 фоизи эса VIP. Демак, аҳолининг кўп қисми ва талаб кўлами "эконом-класс"га тегишли.
Умуман олганда, статистика шуни кўрсатадики, эркаклар ёши улғайган сайин салонларга тез-тез ташриф буюришади, яъни гўзаллик салонларига 46-50 ёшда ташриф буюришади. Қолаверса, сўнгги йилларда эркаклар аввалгидек соқол ва мўйловларини уйда қирқиш ўрнига ихтисослашган салонга боришни одат қилишган. Бундан ҳам кўпроқ одамлар шугаринг ва пилинг хизматларига мурожаат қилишади.
Истеъмолчидан мутахассисгача
Кўрамизки, эркаклар нафақат мода оламининг истеъмолчиси, балки гўзаллик салони мутахассисларига ҳам айланган. Ижтимоий тармоқларда аёллар гўзаллик салонларида ишлайдиган эркак мутахассислар сони ортиб бораётганини кўряпмиз. Қизиғи шундаки, уларнинг хизматлари аёл визажист ва соч стилистларига қараганда юқори. Ҳатто аёллар ҳам вақти келганда эркак мутахассисга мурожаат қилишни хоҳлашади.
Атираулик Ади Тажиев биринчи эркак визажистлар қаторига киради. У 17 ёшидан бери юз парвариши билан шуғулланади. Энди у катта аудиторияга эга визажистга айланди.
– Аввал Атираудаги визажистлар курсининг бошланғич қисмини ўқисам, кейин эса Алматида малака ошириш курсида бўлдим. Бу соҳани ўзлаштириш учун Москвадан машҳур визажист Гоар Аветисяннинг маҳорат дарсида қатнашдим. Мен ҳали ҳам ўзимни доимий равишда такомиллаштириб бораман.
Айтишим мумкинки, шу пайтгача кўплаб шогирдлар тайёрлаб, битирганман. Мен ўқишни якка ва гуруҳларда ўтказаман. Шу кунгача 100 га яқин қизни тарбияладим. Курс камида 10 кун давом этади. Кўпгина шогирдларим 5 та дарс ўтади ва кейин мижозларни қабул қила бошлайди. Бу мен учун қувончли воқеадир. Асосий тамойил – шогирдларим сифатли таълим олишлари, сифатли иш қилишлари. Кўплаб аёллар ва қизларнинг гўзаллигига гўзаллик қўшиш ва бўянишни тўғри қўллаш осон иш эмас. Бу катта сабр ва чидамлиликни талаб қилади, – дейди Ади Тажиев.
Трансплантация ҳам даромадга айланган
Мутахассислар соч ва соқол ўстириш бўйича маҳсулотлар ва хизматларни эркаклар юз парваришининг бир қисми сифатида киритдилар. Юқорида айтиб ўтганимиздек, эркаклар орасида қалин соч ва тўлиқ соқол мода ҳисобланади. Бироқ, баъзи одамлар тенденцияга мослаша олмайди. Бунга соғлиқ, генетика ва экология сабаб бўлади. Соч тўкилиши 30 ёшдан 40 ёшгача бўлган одамлар орасида кенг тарқалган. Шу нуқтаи назардан қараганда, кўплаб эркаклар соч ўсиши учун маҳсулотлардан фойдаланишга мойил. Қимматбаҳо шампунлар, дори-дармонлар ва косметика маҳсулотлари сотуви бор. Охирги чора - соч трансплантацияси.
Айни пайтда Астана, Алмати ва Чимкентда жами 25 га яқин соч кўчириб ўтказиш марказлари мавжуд. Ўртача нархи 50 000 тенгедан 750 000 тенгегача. Илгари одамлар бундай операция учун Туркияга боришлари керак бўлган бўлса, энди Қозоғистонда ҳам буни амалга ошириш мумкин. Эҳтимол, шунинг учун бу хизматгага мурожаат қиладиганлар сони ортиб бормоқда.
Бироқ трихолог Айгерим Исамалинова одамларни соч кўчириб ўтказиш операциясига жиддий ёндашишга чақирди. Бунинг сабаби шундаки, ушбу процедура юқори малака ва тажрибани талаб қилади. Рекламаси кучли бўлса ҳам, баъзи соч кўчириб ўтказиш бўйича мутахассисларнинг малакаси паст. Пировардида халқ зиён кўради.
– Соч трансплантациясини амалга ошириш мутахассисдан катта маҳорат талаб қилади. Ҳар қандай трансплант жарроҳ соч трансплантациясини муваффақиятли амалга оширишига ишониш қийин. Ўрнатиш йўналиши ва йўли аниқ белгиланмаган бўлса, кўчирилган сочлар ҳеч қандай фойда келтирмайди. Натижада, сочлар эгри ўсиши мумкин. Шунинг учун, буни шунчаки амалга ошириш мумкин эмас. Донор зонада сочлар қанчалик қалин, одамнинг соғлиғи яхшими, терининг ҳолати қандай, ҳаммасини ҳисобга олиш керак - дейди шифокор.
Эслатиб ўтамиз, аввалроқ қизлар "гўзаллик" учун қанча пул сарфлашлари ҳақида ёзган эдик.
