БМТ раҳбари ҳаддан ташқари иссиқликдан ҳимояланиш учун шошилинч чоралар кўришга чақирмоқда
ASTANA. Kazinform - Миллиардлаб одамлар ҳаддан ташқари иссиқлик "эпидемияси" ва ҳарорат 50 даражадан юқори ўлимга олиб келадиган жазирама тўлқинларига дуч келишмоқда. Бу ҳақда БМТ бош котиби Антониу Гутерриш ўзининг экстремал жазирамага қарши курашишга чақирувини тақдим этиш чоғида маълум қилди, деб хабар беради Kazinform.
БМТ маълумотларига кўра, охирги уч кун рекорд даражадаги энг иссиқ кун бўлди. Ҳаддан ташқари иссиқлик иқтисодиётларни ишдан чиқаради, тенгсизликни оширади ва одамлар ҳаётига зомин бўлади. 2024 йилнинг июни кетма-кет 13-ой рекорд даражадаги ҳарорат билан ўтди ва шошилинч чоралар кўрилмаса, миллиардлаб одамлар иссиқлик тўлқинларидан азият чекади.
Кўпроқ хавф остида бўлганлар ҳомиладор аёллар, қариялар, болалар, ногиронлар ва камбағаллар бўлиб, улар кўпинча кондиционерсиз сифатсиз уйларда яшайдилар. Иссиқлик стресси экстремал об-ҳаво билан боғлиқ ўлимнинг асосий сабабидир. 2000 йилдан 2019 йилгача ҳар йили 489 000 га яқин одам иссиқлик туфайли вафот этди, 65 ёшдан ошган одамлар ўртасидаги ўлим 2000 йилдан 2022 йилгача 85 фоизга ошди.
ЮНИСEФ маълумотларига кўра, агар ҳозирги шароит давом этса, 2050 йилга бориб дунёдаги деярли ҳар бир бола иссиқлик тўлқинларига дучор бўлади. Халқаро Меҳнат Ташкилоти (ХМТ) маълумотларига кўра, ишчи кучининг 70% дан ортиғи - 2,4 миллиард киши ҳозирда ҳаддан ташқари иссиқлик хавфи остида. Иссиқлик 2022 йилда 863 миллиард доллар зарар келтирди ва 34°С дан юқори ҳароратларда ҳосилдорлик 50 фоизга пасайди.
БМТ раҳбари шошилинч чоралар кўришга чақиради: аҳолининг заиф қатламларини ҳимоя қилиш, совутишдан фойдаланишни яхшилаш, меҳнат муҳофазасини яхшилаш, барқарор ҳамкорликни яратиш ва қайта тикланадиган энергияга ўтишни тезлаштириш. Иссиқликдан огоҳлантириш тизимларини такомиллаштириш ва самарали совутиш ечимларини кенгайтириш ҳар йили 100 000 га яқин ҳаётни сақлаб қолиши ва 2050 йилга бориб 3,5 миллиард одамни ҳимоя қилиши мумкин.
