Қозоғистонда Сейсмология соҳасини ривожлантиришнинг комплекс режаси қабул қилинди

ASTANА. Кazinform - Давлат раҳбарининг топшириғини бажариш мақсадида 2024-2028 йилларда Сейсмология соҳасини ривожлантириш бўйича комплекс режа тасдиқланди.

Ҳукуматнинг тегишли қарорини Қозоғистон Республикаси Бош вазири Олжас Бектенов имзолади, дея хабар беради Ҳукумат расмий сайти.

Ҳужжат мамлакатнинг сейсмологик хавфсизлигини мустаҳкамлаш бўйича кенг кўламли чора-тадбирларни амалга оширишни назарда тутади. Жумладан, мониторингни сезиларли даражада кучайтириш, бино ва иншоотларнинг сейсмик чидамлилигини таъминлаш, янги рақамли технологияларни жорий этиш, кадрлар тайёрлаш даражасини ошириш ва ҳ.к.

Шундай қилиб, 15 та сейсмик районлаштириш хариталари ишлаб чиқилади, бу эса мамлакатнинг сейсмик хавфли ҳудудларида зилзила ўчоқларининг 70 фоизини башорат қилиш имконини беради. Шунингдек, улар кўрсатилган ҳудудлардаги бино ва иншоотларни паспортлаштириш ва янги қурилиш нормаларини ишлаб чиқиш учун асос бўлиб хизмат қилади.

Паспортлаштириш энг заиф қурилиш объектларини аниқлаш имконини беради, уларга нисбатан биринчи навбатда сейсмик хавфни камайтириш чоралари қўлланилади. Буларга қуйидагилар киради: сейсмик мустаҳкамлаш, қимматбаҳо ускуналарни ҳимоя қилиш ёки олиб ташлаш, мақсадни ўзгартириш ва бошқалар.

Бундан ташқари, 285 та сейсмик станция ўрнатиш, шунингдек, 70 та мавжуд станцияни таъмирлаш ва жиҳозлаш режалаштирилган. Бу Алмати вилояти ва мамлакатнинг бошқа зилзилага мойил ҳудудларида сейсмик хавфни сифатли прогноз қилиш имконини беради. Ўз навбатида, тезкорлик билан зарур чора-тадбирлар кўрилади.

Бундан ташқари, биноларни қуриш ва улардан фойдаланиш устидан назоратни кучайтириш, мониторинг усулларини такомиллаштириш, сейсмология соҳаси мутахассисларини замонавий асбоб-ускуналар ва техник воситалар билан таъминлаш кўзда тутилган.

Умуман олганда, Комплекс режани амалга ошириш натижасида сейсмик хавфли ҳудудларда фуқаролар, бинолар ва инфратузилмаларни муҳофаза қилиш даражасини сезиларли даражада ошириш керак. Шунингдек, зилзила содир бўлган тақдирда давлат органлари ва ихтисослаштирилган ташкилотлар томонидан ҳаракат қилиш тизими такомиллаштирилади.

Сейсмик хавфсизликни таъминлаш Ҳукуматнинг устувор йўналишларидан бири ҳисобланади, чунки Қозоғистоннинг сейсмик зоналари республика умумий майдонининг қарийб 40 фоизини эгаллайди. Мамлакатда юқори сейсмик хавфли ҳудудларга Алмати ва Чимкент шаҳарлари, Алмати, Жамбил, Қизилўрда, Туркистон, Шарқий Қозоғистон, Абай ва Жетису вилоятлари киради.