Қозоғистон жаҳон ОАВларида: Грузия билан ҳамкорлик, пуллик йўл даромадлари ва экспортни ривожлантириш
Февраль ойининг биринчи ҳафтасида узоқ ва яқин давлатларнинг оммавий ахборот воситалари Қозоғистон ҳақида кўплаб маълумотларни тақдим этди. Хусусан, Қозоғистон ва Грузия ўртасидаги муносабатларнинг янги босқичи, пуллик йўллардан бюджетга тушаётган даромадлар мавзуси тилга олинди. Мамлакатнинг Европага нефть экспорти, Ўзбекистондан келаётган сув ҳажми, Эрон билан савдо алоқалари ҳам эътибордан четда қолмади. Батафсил Kazinform мухбири шарҳида ўқинг.
Anadolu: Қозоғистон ва Грузия ҳукуматлари Ўрта коридорни кенгайтириш масаласини муҳокама қилди
Қозоғистон томони Боку-Тбилиси-Жайҳон орқали нефть ташиш ҳажмини ҳозирги 1,4 миллион тоннадан 2,2 миллион тоннагача ошириш ниятида. Шу муносабат билан Қозоғистон Бош вазири Олжас Бектенов ва Грузия Бош вазири Ираклий Кобахидзе Транскаспий халқаро транспорт йўлаги ва Боку-Тбилиси-Жайҳон (БТЖ) қувур линияси доирасида ўзаро ҳамкорликни кенгайтириш масалаларини муҳокама қилдилар. Бу ҳақда Anadolu нашри ёзган.
Учрашувда Бектенов ва Кобахидзе икки томонлама савдо-иқтисодий алоқаларни ривожлантириш, транспорт-логистика, нефть маҳсулотларини ташиш, рақамли технологиялар, қишлоқ хўжалиги, туризм ва бошқа мавзуларни муҳокама қилдилар.
Бош вазир Бектенов Президент Қасим-Жомарт Тоқаев Грузия билан икки томонлама ҳамкорликни мустаҳкамлашга алоҳида эътибор қаратаётганини таъкидлади. Унинг сўзларига кўра, икки томонлама муносабатлар барча соҳаларда жадал ривожланмоқда. Ҳукуматлараро қўшма комиссия ўзаро товар айирбошлаш ҳажмини ошириш устида ишламоқда.
Шунингдек, у Транскаспий халқаро транспорт йўлаги имкониятларидан, айниқса, транзит ва юк ташишда фойдаланиш муҳимлигини таъкидлади.
“2027 йилга бориб Марказий коридорнинг йиллик транзит ўтказиш қобилиятини 10 миллион тоннагача ошириш кутилмоқда. 2024 йилда Транскаспий халқаро транспорт йўлаги бўйлаб ташиладиган юклар ҳажми 62 фоизга ошиб, 4,5 миллион тоннани ташкил этади”, - деди Бектенов.
Ўз навбатида Кобахидзе ҳам Қозоғистон билан икки томонлама муносабатларни ривожлантириш ниятини билдирди. Унинг таъкидлашича, Қозоғистонга илк расмий ташрифи иқтисодий ва маданий ҳамкорликни мустаҳкамлашга қаратилган.
“Мамлакатларимиз ўртасидаги ҳамкорликнинг турли йўналишларида катта ютуқларга эришилди. Биз Қозоғистон билан ҳар томонлама ҳамкорликни ривожлантириш ниятидамиз”, — деди у.
CentralAsia: 2024 йилда Қозоғистон бюджети пуллик йўллар ҳисобига 48 миллиард тенгега тўлдирилди
Қозоғистонда пуллик йўллардан бюджет даромадлари ортиб бормоқда. Бу ҳақда Қозоғистон транспорт вазири Марат Қарабаев маълум қилди. Бу ҳақда CentralAsia ёзди.
2024 йилда пуллик йўллардан тушган даромад 48 миллиард тенгега етди. Жорий йилда 4 минг километр янги пуллик йўлларни ишга тушириш режалаштирилган. Бу даромадни 60 миллиард тенгега, 2026 йилга келиб эса 100 миллиард тенгегача оширади. Маблағларнинг бир қисми йўл қуриш учун ишлатилган кредитларни тўлаш учун ишлатилиши мумкин.
Ҳозирда Қозоғистонда 3,2 минг километр пуллик йўллар мавжуд. Секин-аста таъмирланаётган йўллар ҳам пуллик йўлга айланади. Жами 1446 та хизмат кўрсатиш объектининг 90 фоизи миллий стандартларга мос келади. 2025 йилга қадар кўрсаткични 100 фоизга етказиш ва 400 дан ортиқ замонавий объектларни қуриш режалаштирилган.
Report: Нефтни Европа бозорига етказиб бериш масаласи муҳокама этилди
“ҚазМунайГаз” миллий компанияси (ҚМГ) бошқаруви раиси Асхат Хасенов ва Венгриянинг MOL Group нефтни қайта ишлаш бўйича ижрочи вице-президенти Габриэль Сабо Қозоғистон нефтини Европа бозорига етказиб бериш истиқболларини муҳокама қилди. Бу ҳақда Report бюроси “ҚазМунайГаз” миллий компанияси матбуот хизматига таяниб хабар берди.
Томонлар, шунингдек, Рожковское газ конденсати конини биргаликда ўзлаштиришнинг боришини кўриб чиқдилар. 2024 йилда кондан 301 миллион куб метр газ ва 222 минг тонна конденсат қазиб олинди. Бундан ташқари, Қозоғистоннинг нефть-кимё лойиҳаларида Европа компанияларининг иштироки ҳам қайд этилди.
“ҚазМунайГаз” MOL Group билан инвестицияларни жалб этиш, янги технологияларни жорий этиш ва тажриба алмашиш мақсадида стратегик ҳамкорликни кенгайтиришдан манфаатдор. Венгриялик ҳамкорларимиз билан ўзаро манфаатли ҳамкорликни давом эттиришга умид қиламиз”, – деди А.Хасенов.
Daryo: Ўзбекистон Қозоғистонга 16 миллиард куб метр сув жўнатади
Ўзбекистон Қозоғистонга 2025 йил 1 октабргача 16 миллиард куб метр сув етказиб бериши керак. Бу ҳажм ўтган йилга нисбатан 1 миллиард куб метрга кўпдир. Тегишли келишувга икки томонлама сув ҳамкорлигини чуқурлаштириш бўйича қўшма ишчи гуруҳининг 12-йиғилишида эришилди. Бу ҳақда Daryo маълум қилди.
Қўшни Ўзбекистон 2025 йилги суғориш мавсумида Дўстлик канали орқали сувни барқарор таъминлашга ёрдам беради. Бу Қозоғистон қишлоқ хўжалигига сув ресурслари танқислиги хавфини камайтириш имконини беради.
Қозоғистон сув ресурслари ва ирригация вазири Нуржан Нуржигитов ва Ўзбекистон сув хўжалиги вазири Шавкат Ҳамраев давлатлараро каналларда ҳамкорликда таъмирлаш ишларини олиб боришга келишиб олди. Мазкур қарор Қозоғистоннинг Туркистон вилояти ва Ўзбекистоннинг Жиззах вилояти фермерларининг сув таъминотини яхшилашга қаратилган.
Томонлар, шунингдек, Сирдарёда сувни ҳисобга олишни автоматлаштириш масаласини ҳам кўтардилар. Мазкур лойиҳа доирасида мониторинг тизими ўрнатиладиган дастлабки 10 та пункт аниқланди (ҳар бир мамлакатда 5 тадан). Техник-иқтисодий асосларни ишлаб чиқиш бўйича топшириқлар берилди. Февраль ойида лойиҳани янада муҳокама қилиш учун халқаро ташкилотлар иштирокида ишчи гуруҳ йиғилиши ўтказилади.
Икки давлат сув ресурсларини бошқариш соҳасидаги ҳамкорликни фаол ривожлантирмоқда. Бу минтақанинг ривожланиши ва экологик хавфсизлиги учун муҳим аҳамиятга эга. Трансчегаравий сув ресурсларидан, айниқса, Сирдарёдан оқилона фойдаланиш учун кучларни бирлаштирмоқда.
2024 йил сентябрь ойида Сирдарё ҳавзасида атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва сув сифати бўйича қўшма ишчи гуруҳ ташриф буюрди. Делегация Ўзбекистондаги сув сифати мониторинги ва оқава сувларни тозалаш билан боғлиқ муҳим объектларга ташриф буюрди.
Trend: Эроннинг Қозоғистонга экспорти ортиб бормоқда
2024 йилнинг 20 мартидан 20 декабрига қадар Қозоғистонга Эрон товарлари (нефть маҳсулотларидан ташқари) экспорти ошди. Бу ҳақда Trend Эрон божхона бошқармаси статистик маълумотларига таяниб хабар берди.
Статистик маълумотларга кўра, ўтган 9 ойда Эрон Қозоғистонга қарийб 360 миллион долларлик 203 минг тонна нонефть маҳсулотлари экспорт қилган. Ўтган йилнинг шу даврида Эроннинг Қозоғистонга нонефть экспорти 353 миллион долларни (146 минг тонна) ташкил қилган.
Эрон Қозоғистонга асосан қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари, озиқ-овқат, тамаки маҳсулотлари, нефть-кимё маҳсулотлари етказиб беради. Умуман олганда, ўтган 9 ойда Эрон ва Қозоғистон билан товар айирбошлаш ҳажми 470 миллион долларга етди ва 244 минг тоннани ташкил этди.
Бундан ташқари, Эрон божхона бошқармасининг статистик маълумотларига кўра, Эроннинг нонефть маҳсулотлари экспорти 9 ой ичида жами 43,1 миллиард долларга етган. Бу ўтган йилга нисбатан 18 фоизга кўпдир.