Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш

Қозоғистон Республикаси Бош вазири матбуот хизмати Қозоғистоннинг жорий йилги якунлари бўйича навбатдаги шарҳни тақдим этди, деб хабар беради Кazinform.

Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш
Фото: primeminister.kz

Қозоғистонда ижтимоий соҳани қўллаб-қувватлаш ва ривожлантириш масалаларига устувор аҳамият қаратилмоқда: давлат иш ўринлари яратиш ва фуқароларнинг иш ҳақини ошириш йўналишида ишламоқда, турли давлат ижтимоий ёрдам дастурлари амалга оширилмоқда, тегишли инфратузилмани модернизация қилиш учун маблағлар ажратилмоқда.

Давлат раҳбари бу борадаги ишлар муҳимлигини доимо таъкидлаб келади.

“Ижтимоий кафолатларнинг амалдаги миқдори камайтирилмаслиги керак, уни ҳақиқатан ҳам муҳтож фуқаролар манфаатига қайта тақсимлаш лозим. Ижтимоий нафақаларсиз умр кечира олмайдиган гуруҳларга давлат зарур ёрдам кўрсатади. Барча ижтимоий кафолатлар нафақа тўлашга эмас, балки самарали иш ўринлари яратишга қаратилган фаол ижтимоий сиёсатга асосланиши зарур. Бу “барча учун тенг бандлик” тамойили амалга оширилишини таъминлаш имконини беради”, - деди Қасим-Жомарт Тоқаев жорий йилнинг баҳорида мамлакатни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш масалаларига бағишланган кенгайтирилган йиғилишда.

Республикада геосиёсий беқарорликка қарамай, барча ижтимоий мажбуриятлар тўлиқ бажарилмоқда. Шунингдек, пенсиялар, нафақалар ва бошқа қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари бюджет имкониятларидан келиб чиққан ҳолда оширилмоқда.

Даромадни ошириш, бандлик ва ижтимоий соҳа

11 ой якунларига кўра, ҳудудий бандлик карталари доирасида 908,5 минг киши иш билан таъминланди, жумладан:

- 257,1 мингтаси - миллий лойиҳаларни амалга ошириш даврида;

- 294,3 мингта - бўш иш ўринлари учун;

– 357,1 мингта – Давлат раҳбарининг “10 минг аҳолига 100 та иш ўрни” ташаббуси доирасида.

Аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож тоифаларидан бўлган фуқароларга тадбиркорлик фаолиятини йўлга қўйишлари учун 400 БҲМ (тахминан 1,3 миллион тенге) миқдорида 9,1 мингта давлат гранти ажратилди. Бунинг самарасида янги тикув цехлари, новвойхоналар, гўзаллик салонлари, сут ишлаб чиқариш ва бошқа корхоналар ишга тушди.

Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш
Фото: primeminister.kz

Астаналик кўп болали она Тоғжан Сембаева Реаблитация марказлари учун «Монтессори» ёғоч ўйинчоқларини ясаш бўйича 400 БҲМ (1,4 млн теңге) қайтарилмайдиган грант олди.

Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш
Фото: primeminister.kz

 

Жорий йилнинг сентябрь ойида Астана шаҳрида«JOLTAP» ижтимоий лойиҳаси ишга туширилди. Лойиҳа давлат томонидан қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари, махсус ижтимоий ёрдам, бизнес очиш учун ариза бериш, малака ошириш, иш қидириш бўйича бепул маслаҳатлар олиш имконини беради.

Жорий йилда 196,3 минг киши давлат субсидияси асосида иш билан таъминланди, жумладан:

- ижтимоий иш ўринларига - 17,3 минг;

- ёшлар амалиётига - 33,1 минг;

- жамоат ишларига - 120,7 минг;

- “Биринчи иш” лойиҳасига - 9,6 минг;

- “Авлодлар шартномаси” лойиҳасига - 488;

– “Кумуш ёш” лойиҳасига - 15,1 минг.

Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш
Фото: primeminister.kz

 

2023 йилда Алматида ёшларга иш топишда ёрдам бериш учун ягона Jobfаir365 платформаси ишга туширилди. Дастур учта йўналишни ўз ичига олади - ёшларга ўз касби бўйича иш топишга ёрдам берувчи хизмат, арзон таълим дастурларини таклиф қилувчи бепул курслар хизмати ва ахборот портали.

Март ойида 21 ёшдан 35 ёшгача бўлган ўз бизнесини бошламоқчи бўлган ёки тадбиркорлик билан шуғулланаётган ёшлар учун 2,5 фоизли чегирмали кредит дастури йўлга қўйилди. Натижада умумий қиймати 25,4 миллиард тенге бўлган 5,4 мингта бизнес лойиҳаси маъқулланди.

Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш
Фото: primeminister.kz

 

​2023 йилнинг май ойида Талдиқорған шаҳрида яшовчи Ерлик Жақсилиқов “Ёшларга кичик кредитлар бериш” дастури бўйича 5 миллион тенге кичик кредит олди. Бу пулга Ерлик ёғочдан буюмлар ясайдиган асбоб сотиб олди.

Давлат раҳбарининг “Болалар миллий жамғармаси” ташаббуси доирасида уни амалга ошириш механизми ишлаб чиқилиб, зарур қонунчиликка ўзгартишлар киритилди. Лойиҳа 2024 йил 1 январдан бошланади. Эндиликда Миллий жамғарма маблағларининг 50 фоизи 18 ёшгача бўлган барча болалар ўртасида тақсимланади. Шундай қилиб, йиғилган маблағлар таълимга ёки уй-жой сотиб олишга сарфланиши мумкин.

Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш
Фото: primeminister.kz
Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш
Фото: primeminister.kz

 

​2023 йилда Жетису вилоятидаги Алакўл соҳилида имконияти чекланган болалар учун ёзги реабилитация оромгоҳи очилди. Ижтимоий объектни реконструкция қилиш учун маҳаллий бюджетдан 38,2 миллион тенгедан ортиқ маблағ ажратилди.

2023 йил 1 январдан бошлаб Қозоғистонда 600 мингга яқин давлат хизматчисининг иш ҳақини ҳар йили ўртача 20 фоизга босқичма-босқич ошириш тенденцияси давом этмоқда. Натижада 2025 йилгача уларнинг маоши икки баробар ортади. Тармоқли давлат органлари ҳам шундай ишларни амалга оширмоқда.

Хусусан, мактабгача ва ўрта таълим ташкилотлари ўқитувчилари, ички ишлар ва мудофаа органлари тизимидаги олий ва олий таълимдан кейинги таълим муассасалари ўқитувчилари, юқори малакали тиббиёт мутахассисларининг иш ҳақи оширилди.

Қутқарувчилар (хизмат маошининг 70 фоизи), шунингдек, давлат ўрмон қўриқчилари, табиатни муҳофаза қилиш муассасаларининг давлат инспекторлари, ҳайвонларни муҳофаза қилиш ихтисослаштирилган ташкилотлари инспекторлари ва бошқаларга(расмий иш ҳақининг 100 фоизи) соғлиқ ва инсон ҳаётига зарар етказиши мумкин бўлган иш учун қўшимча тўлов белгиланади.

Бундан ташқари, Давлат раҳбарининг фармойиши билан:

- 1 январдан бошлаб бола парвариши бўйича давлат нафақасини тўлаш муддати 1 йилдан 1,5 йилгача оширилди;

- 1 июлдан бошлаб “Алтын алқа” олган ёки илгари “Қаҳрамон” унвонига сазовор бўлган, I ва II даражали «Ана даңқы» орденлари билан тақдирланган кўп болали оналарга бериладиган нафақа 6,4 БҲМдан 7,4 БҲМгача оширилди.

– 1 июлдан бошлаб ёшга қараб пенсия тўловлари, ногиронлик ва боқувчисини йўқотганлик бўйича давлат ижтимоий нафақалари, махсус давлат нафақалари олувчилар вафот этган тақдирда дафн маросими учун тўланадиган бир марталик тўлов миқдори 15,7 БҲМ дан 35 БҲМгача оширилди.

1 январдан бошлаб республика бюджетидан тўланадиган барча нафақалар миқдори 8,5 фоизга ошди. Бу 2 миллионга яқин одамга таъсир қилди.

Бундан ташқари, 1 июлдан бошлаб ногиронлиги бўлган ва боқувчисини йўқотган шахсларга бериладиган нафақа миқдори 14,5 фоизга оширилди. Бу ҳар йили нафақанинг 23 фоизга ошишини таъминлади.

1 декабрь ҳолатига кўра, барча нафақа олувчилар сони 2 миллионга яқинни ташкил этади. 1 январдан бошлаб тўловларни амалга ошириш учун жами 1,1 триллион тенгедан ортиқ маблағ сарфланди.

1 январдан Қозоғистонда бирдамлик пенсияси 10,5 фоизга ошди. Бундан ташқари, Давлат раҳбарининг фармойиши билан энг кам базавий пенсия миқдори энг кам яшаш минимумининг 54 фоизидан 60 фоизига, бирдамлик пенсиясини ҳисоблаш учун фойдаланиладиган даромаднинг энг юқори миқдори эса 46 БҲМдан 55 БҲМга оширилди. Натижада, 1 декабрь ҳолатига кўра, жами пенсиянинг ўртача миқдори 120 838 тенгени ташкил қилди.

1 декабрь ҳолатига кўра, Қозоғистонда 2,3 миллион нафар пенсионер бор. 1 январдан бошлаб пенсия тўловларига 3 триллион тенгедан ортиқ маблағ сарфланди.

Оиланинг рақамли харитаси доирасида даромади камбағаллик чегарасидан паст бўлган оилаларга ижтимоий қўллаб-қувватлашни проактив тарзда белгилаш йўлга қўйилди. Тўлов амалга оширилиши керак бўлган шахсга SMS-хабар юборилади, унга жавобан шахс розилигини бериши керак. Мурожаатни кўриб чиқиш ва нафақа ёки тўловларни тақсимлаш автоматик тарзда амалга оширилади, шундан сўнг маблағ олувчининг банк ҳисоб рақамига ўтказилади.

Йил сарҳисоби: янги иш ўринлари яратиш, ёш тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш, иш ҳақи, пенсия ва нафақаларни ошириш
Фото: primeminister.kz

 

Ғарбий Қозоғистон вилоятида кексалар учун “Қамкор” фаол узоқ умр кўриш маркази очилди. Бу ерда пенсионерларга жисмоний, психологик, тиббий хизмат кўрсатилиб, ўқитилиб, ҳуқуқий маслаҳатлар берилмоқда. Бугунги кунда марказга 180 нафарга яқин аҳоли ташриф буюрмоқда.

1 декабрь ҳолатига кўра, 113,6 минг оиладан 595,7 минг нафар фуқарога номинал ижтимоий ёрдам тайинланди. Жорий йилда бу мақсадлар учун бюджетдан 65 миллиард тенге ажратилди. Манзилли ижтимоий ёрдамнинг асосий мақсади нақд пул тўловлари кўринишида ёрдам кўрсатиш ва оиланинг фаол аъзоларини иш билан таъминлашга ёрдам бериш бўйича фаол тадбирларга жалб қилиш орқали оилани оғир ҳаётий вазиятдан чиқаришдир.

Сўнгги хабарлар