ҚР Президенти Ислоҳотлар бўйича Олий кенгаш йиғилишини ўтказди
Қозоғистон Президенти раислигида Ислоҳотлар бўйича Олий кенгашнинг навбатдаги йиғилиши бўлиб ўтди. Кун тартибида 3 та масала кўриб чиқилди.
Учрашув Алматиа агломерациясини ривожлантириш масаласи билан бошланди. Миллий иқтисодиёт вазири Алибек Қуантиров, Алмати шаҳри ҳокими Ерболат Досаев, Алмати вилояти ҳокими Қанат Бозумбаев маъруза қилди. Бош вазир Алихан Смаилов, Президентнинг иқтисодий ривожланиш масалалари бўйича мустақил маслаҳатчиси, ислоҳотлар бўйича Олий кенгаш раиси ўринбосари Сэр Сума Чакрабарти, Астана халқаро молия маркази раҳбари Қайрат Келимбетовлар ҳам ўз таклифларини билдирдилар.
Сув хўжалигини ривожлантиришга оид иккинчи масала юзасидан Экология, геология ва табиий ресурслар вазири Серикқали Брекешов сўзга чиқди.
Давлат раҳбари вазирнинг маърузасини тинглаб, Марказий Осиё минтақасида сув муаммоси доимо долзарб бўлиб келганини таъкидлади. Унинг сўзларига кўра, ҳозир бу соҳадаги вазият ёмонлашиб, ҳатто глобал муаммога айланиб бормоқда.
«Колумбия иқлим мактабининг Ер институти тадқиқотига кўра, Тян-Шан тоғларида ёғингарчилик камайиши хавфи мавжуд. Бу суғориладиган экинлар ва яйловлар учун чучук сув танқислигини билдиради. Йил давомида тоғ тепасида қор миқдори камайиб бормоқда. Олимлар яқин йигирма йил ичида қор тезроқ эришини башорат қилмоқда», — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.
Президентнинг таъкидлашича, ташқи сув оқимининг қисқариши сувдан самарасиз фойдаланиш натижасида янада кучаймоқда. Унинг фикрича, сув ресурслари устидан давлат мониторингини кучайтириш зарур.
«Оқава сув ва сув омборлари режимини ўрганиш учун 800 та гидрологик станция керак бўлиб, улардан атиги 310 таси ишламоқда. Тўлиқ давлат сув кадастри мавжуд эмас. Бу сув ресурсларининг миқдори ва сифатини мониторинг қилиш, иқтисодиётнинг барча тармоқларида сув таъминотининг аниқ балансига эришиш имконини бермайди», - деди Президент.
Қасим-Жомарт Тоқаев, шунингдек, сувдан фойдаланиш соҳасида идоралараро мувофиқлаштиришнинг етарли эмаслигини танқид қилди. Давлат раҳбари сув инфратузилмаси турли давлат органлари томонидан бошқарилаётгани сув ресурслари бўйича самарасиз сиёсат олиб борилаётганини таъкидлади.
«2015 йилда Бош вазирнинг биринчи ўринбосари ҳузурида ташкил этилган Сув хўжалиги кенгашининг мажлиси фақат бир марта ўтказилган. Бироқ, бу кенгаш нафақат Мажлиснинг органи бўлиши, балки ўз самарасини кўрсатиши, қарорлар қабул қилиши керак. Ҳозирги масалаларга алоҳида эътибор қаратилаётгани соҳадаги вазиятни тиклаш бўйича тизимли чора-тадбирлар кўриш имконини бермаяпти. Бу Қозоғистоннинг трансчегаравий дарёларда сув тақсимоти масаласи бўйича музокаралардаги заиф позицияси билан боғлиқ. Кучли ички сув сиёсатисиз қўшни давлатлар билан тегишли сув дипломатиясини йўлга қўйиб бўлмайди», - деди Президент.
Миллий иқтисодиёт вазири Алибек Қуантиров, Стратегик режалаштириш ва ислоҳотлар агентлиги раиси Асет Ерғалиев, «Атамекен» Миллий тадбиркорлар палатаси Президиуми раиси Раимбек Баталов, Президентнинг мустақил маслаҳатчиси Сума Чакрабарти «Янги иқтисодиёт» мавзусида маъруза қилди.
Президент таъкидлаганидек, мисли кўрилмаган глобал муаммолар амалга оширилаётган иқтисодий сиёсатни тўлиқ қайта кўриб чиқишни тақозо этади.
«Биз мақсадларимизга эришиш йўлимизни ўзгартирмоқдамиз. Гап шундаки. Шу боис лойиҳада нафақат умумий йўналиш ва шиорлар, балки аниқ йўналишлар, янги услублар лойиҳаси ҳам кўрсатилиши муҳим. Бундан ташқари, ҳал қилиниши керак бўлган бир қатор муаммолар мавжуд. Аввало, ҳужжатни аниқлаштириш керак, деб ўйлайман. Масалан, ҳар бир соҳада амалга ошириладиган иқтисодий ислоҳотларнинг намунавий рўйхати ва уларнинг мақсад ва мақсадлари кўрсатилиши керак. Лойиҳада технологик модернизация ва инновация усуллари ҳам кўрсатилмаган. Янги вазиятда инноватсион сиёсат қандай бўлиши керак? Афсуски, бу масала бўйича аниқ позиция йўқ. Иккинчидан, ҳужжатда «Самруқ-Қазна» ва «Байтерек» холдингининг роли белгиланиши керак. Булар ҳам иқтисодиёт, ҳам давлат сиёсати учун жуда муҳим мавзулардир. Шундай экан, барча иқтисодий сиёсатларнинг самарадорлигини уларнинг ишини тўғри олиб бориш орқали аниқлаш мумкин», — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.
Президент таклиф этилаётган ёндашувларни маъқуллаб, бугунги муҳокама натижаларини инобатга олган ҳолда ҳужжатни қайта кўриб чиқиш бўйича топшириқ берди.