Қозоғистонда ёш тадбиркорлар сони 12,1 фоизга ошди
ASTANA. Kazinform — Бугунги кунда Қозоғистонда ёшлар сони 5 миллион 817 минг кишига етди. Бугунги кунда улар мамлакат аҳолисининг учдан бир қисмини ташкил этади. Инновацион, иқтидорли, ижтимоий масъулиятли ёшлар мамлакат келажагини шакллантирадиган асосий авлоддир.
Бу борада, ҳар йили давлат даражасида меҳнати баҳоланадиган фаол ёшларнинг роли алоҳида аҳамиятга эга. Ёшлар етакчилиги ва ташаббусларини қўллаб-қувватловчи “Мустақиллик авлодлари” гранти ва “Дарын” давлат мукофоти учун танловлар анъанавий равишда ўтказиб келинмоқда.
«Қозоғистонда ёшлар учун ҳамма нарса яратилганини айтишдан чарчамайман. Ҳар қандай йўналишда, ҳар қандай соҳада қўллаб-қувватлаш кўрсатилади. Грантлар, стипендиялар, ривожланиш имкониятлари мавжуд. Ва бундай номинацияни олиш катта шарафдир. Биз ҳеч қандай мукофот кутмасдан, ўз ишимизни ҳалол бажаришга тайёрмиз», — дейди бу йилги “Дарын” мукофотининг “Давлат хизмати” номинацияси совриндори Меруерт Утегенова.
Йил давомида 2024 йилда “Мустақиллик авлодлари” грантининг 30 нафар ғолиби ўз лойиҳаларини амалга оширди. Давлат ҳар бир лойиҳа учун 3 миллион тенге ажратди. Масалан, Атирау шаҳрида яшовчи Анел Маратова Даун синдроми билан оғриган болалар учун инклюзив театр очди, Қурманғази номидаги Қозоғистон миллий консерваторияси магистри Анел Аубакирова эса мамлакатдаги биринчи этно-мюзиклни яратди.
Штатнинг устувор йўналишларидан бири - ёшларни иш билан таъминлаш ва арзон уй-жой билан таъминлашдир. «Отау», «Наурыз» және «Наурыз Жұмыскер» субсидияланган уй-жой дастурлари туфайли 5,7 мингдан ортиқ ёш қозоғистонликлар уй-жойли бўлди. Бундан ташқари, 17 та минтақада ёш мутахассислар учун минтақавий ипотека дастурлари муваффақиятли амалга оширилмоқда.
Сўнгги уч йил ичида тизимли давлат томонидан қўллаб-қувватлаш чоралари натижасида ёш тадбиркорлар сони 12,1 фоизга ошди. Бугунги кунда ёшлар орасида ишсизлик даражаси 3,1 фоизни ташкил этади, бу минтақадаги энг паст кўрсаткичлардан биридир.
Экологик маданиятни шакллантиришга қаратилган "Тоза Қозоғистон" умумхалқ лойиҳаси ҳам жадал ривожланмоқда. Лойиҳани амалга оширишда «Жасыл Ел» ёшлар меҳнат отрядлари муҳим рол ўйнайди. Бу йил мавсумий иш билан 35,9 минг ёш қамраб олинди, бу режалаштирилган кўрсаткичдан 19,8% юқори. Қатнашчиларнинг тахминан 40 фоизи қишлоқ ёшларидир.
Бундан ташқари, Ёшлар ресурс марказлари тармоғи такомиллаштирилди. Ҳозирда мамлакатда ёшларга, айниқса, ижтимоий ҳимояга муҳтож фуқароларга ёрдам кўрсатадиган 235 та марказ фаолият юритмоқда.
Давлат ёшлар сиёсатини амалга ошириш доирасида умумий қиймати 750 миллион тенгега тенг 6 та янги грант лойиҳаси амалга оширилди. Ушбу ташаббуслар гиёҳвандлик, қимор ўйинлари ва жиноятчиликнинг олдини олишга қаратилган.
Ушбу грант қўллаб-қувватлаши доирасида жорий этилган «MERGEN» тизими ёрдамида 5 мингдан ортиқ гиёҳвандлик дўконлари аниқланиб, блокланди, реклама сайтларидаги 120 мингдан ортиқ эълон текширилди.
Ёшларнинг репродуктив саломатлигини ҳимоя қилиш ҳам муҳим масалалардан бири бўлиб қолмоқда. 94 та ёшлар саломатлиги марказларининг фаолияти натижасида ўсмирлар ҳомиладорлиги даражаси 43% га, абортлар сони эса 30% га камайди.
Вазирликнинг муҳим эътибор йўналишларидан бири - оила институтини мустаҳкамлаш ва оилавий муаммоларнинг олдини олишдир. Шу мақсадда Оилаларни қўллаб-қувватлаш марказлари (ОҚМ) тармоғи 33 тадан 131 тагача кўпайтирилди.
Ўтган йил давомида қийин ҳаётий вазиятга тушиб қолган 45 мингдан ортиқ қозоғистонлик ОҚМларга мурожаат қилиб, ҳуқуқий, психологик ва ижтимоий маслаҳатлар олди. 15,4 минг оилага ҳар томонлама ёрдам кўрсатилди.
Бундан ташқари, бу йил ОҚМлар махсус методология бўйича никоҳга ариза топширган фуқароларга бепул маслаҳат ва тренинглар беришни бошладилар. Ҳозирда ҳудудлардаги 300 дан ортиқ жуфтлик ўқув дастурини муваффақиятли якунлади.
«Бақытты отбасы» лойиҳаси ажрашган оилаларни яраштиришга ҳисса қўшди. 2024 йилда ишларнинг 37,5 фоизи ярашув билан якунланди, бу эса маслаҳат ва воситачилик чораларининг самарадорлигини исботлайди. Никоҳдан олдинги маслаҳат бўйича синов лойиҳаси ижобий натижалар берди ва барча ҳудудларда кенг жорий этилиши режалаштирилган.
"Ота-оналар академияси" ва «Saulyq Life» лойиҳалари масъулиятли ота-оналик маданияти ва соғлом турмуш тарзини шакллантиришга ҳисса қўшди.
Оилавий қадриятларни тарғиб қилиш мақсадида ҳар йили «Мерейлі отбасы» миллий танлови ўтказилади. Танлов ташкил этилган йиллар давомида 20 мингдан ортиқ қозоғистонлик оилалар иштирок этди.
Қозоғистон Республикасида оиладаги зўравонликнинг олдини олиш бўйича Миллий ҳисобот ишлаб чиқилди.
Гендер сиёсатини амалга ошириш соҳасида Қозоғистон аёлларга нисбатан камситишни бартараф этиш ва тенгликни мустаҳкамлаш йўналишига содиқ қолишда давом этмоқда. Гендер стереотипларини йўқ қилиш, ҳуқуқ ва қонуний манфаатларни ҳимоя қилиш усуллари бўйича ўқув тадбирлари мунтазам равишда ўтказиб турилади.
Масалан, «Гендер зўравонликка қарши 16 кун» акцияси доирасида мамлакатнинг барча йирик таълим муассасаларида талабалар учун рақамли хавфсизлик ва зўравонликни тўхтатиш мавзуларида семинарлар ташкил этилди.
Аёллар етакчилиги бўйича семинарлар ҳам ташкил этилмоқда. Хусусан, "Томирис" ахборот-таълим дастури ва бошқа платформалар фаолият юритмоқда.
Ёш олимлар учун Қозоғистон ижтимоий ривожланиш институти ва "Жастар" тадқиқот маркази сайтларида ёшлар, оила ва гендер сиёсати соҳаларидаги тегишли тадқиқотлар мавжуд. Бундан ташқари, Қозоғистон Республикаси Маданият ва ахборот вазирлигининг Ёшлар ва оила ишлари қўмитаси томонидан ташкил этилган платформалар, конференциялар ва форумларда тадқиқотларни тақдим этиш имконияти мавжуд.