Қозоғистон жаҳон ОАВларида: қўшнилар билан муносабатлар, олтин савдосининг кучайиши ва хорижий ташкилотлар

Жорий ҳафтада жаҳон медиа майдонида Қозоғистонга оид янгиликлар кам бўлмади. Чунки Россия Хавфсизлик кенгаши котиби Сергей Шойгу ва Тожикистон Ташқи ишлар вазири Сирожиддин Муҳриддин мамлакатга Ташриф буюрди. Мажилисда чет эл ташкилотлари, олтин савдоси ҳажми ҳақида кўп муҳокамалар бўлди. Батафсил Кazinform мухбири шарҳида ўқинг.

Anadolu: Россия билан ҳамкорлик муҳокама қилинди

Президент Қасим-Жомарт Тоқаев Россия Хавфсизлик кенгаши котиби Сергей Шойгуни қабул қилди. Учрашувда Қозоғистон ва Россия ўртасидаги турли соҳалардаги икки томонлама шериклик ва минтақавий хавфсизлик бўйича ҳамкорлик масалалари муҳокама қилинди. Бу ҳақда Anadolu ахборот агентлиги хабар берди.

Аввалроқ Россия томони Хавфсизлик кенгаши котиби Қозоғистонга амалий ташриф билан бориши ва икки давлат Хавфсизлик кенгашлари идоралари ўртасида маслаҳатлашувлар ўтказилишини маълум қилганди.

Давлат раҳбари Астана шаҳрига махсус ташриф билан келган Сергей Шойгуни қабул қилиб, халқаро вазиятга баҳо берди.

“Россия Федерацияси Президентининг ўтган ноябрь ойида Қозоғистонга давлат ташрифи алоҳида аҳамиятга эга. Мамлакатларимиз ўртасидаги иқтисодий алоқалар муваффақиятли ривожланмоқда. 171 та лойиҳа бўйича келишувга эришдик. Улардан 50 дан ортиқ лойиҳа амалга оширишнинг якуний босқичига етди. Бугунги кунда Россия Қозоғистон иқтисодиётининг асосий инвесторларидан бирига айланди. Мамлакатларимиз ҳуқуқ-тартибот идоралари ва ҳарбий идоралари ўртасидаги алоқалар ҳам муваффақиятли ривожланади, деб ўйлайман. Сизнинг ташрифингиз икки томонлама ҳамкорлигимизни кўриб чиқиш ва ҳамкорликнинг янги йўналишлари бўйича келишувларга эришиш учун ажойиб имконият яратади, деб ўйлайман”, — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Учрашувда Қозоғистон-Россия хавфсизлик соҳасидаги ҳамкорлик самарадорлигини ошириш масалалари муҳокама қилинди ва Қасим-Жомарт Тоқаев Россия Президенти Владимир Путинга табрик йўллади.

Россия Хавфсизлик кенгаши котиби Қозоғистон Президентига учрашув ва минтақавий хавфсизлик билан боғлиқ долзарб масалаларни муҳокама қилиш имконияти учун миннатдорчилик билдирди.

“Қардош халқларимиз ва мамлакатларимиз ўртасидаги муносабатлар доимо юқори даражада қўллаб-қувватланади. Товар айирбошлаш ва қўшма лойиҳалар кўлами салмоқли. Албатта, бизнинг алоқаларимиз икки томонлама муносабатлар билан чекланиб қолмайди. Биз Шанхай ҳамкорлик ташкилоти, КХШТ, МДҲ ва ЕОИИ доирасида фаол ишлаяпмиз. Қозоғистон ташаббуси билан амалга оширилаётган лойиҳалар муваффақиятли ва фаол амалга оширилмоқда”, – деди Сергей Шойгу.

Daryo: Қозоғистонликлар 8 тоннага яқин олтин сотиб олди

2017 йилда бошланган тозаланган олтин қуймаларини сотиш ва сотиб олиш дастури амалга оширилганидан буён Қозоғистонда 8 тоннага яқин маҳсулот сотилган. Яқинда Миллий банк маълумотларини Ўзбекистоннинг Daryo нашри эълон қилди.

Миллий банк маълумотларига кўра, дастур бошлангандан бери умумий оғирлиги 7,9 тонна бўлган 222 680 дона олтин қуймалари сотилган. Ўтган йили банклар ва айирбошлаш шохобчалари томонидан 47 395 та қуйма – 1,7 тонна олтин сотилган.

2024 йилда қуйма энг кўп сотилган ҳудудлар:

· Алмати (32 735 дона, 69 фоиз),

· Чимкент (5200 дона, 11 фоиз)

· Қарағанди (2209 дона, 5 фоиз).

Энг машҳур олтин қуймалари 10 граммлик қуймалардир. Улар савдонинг 25 фоизини (54 875 дона) ташкил этди. Кейинги ўринларда:

· 5 грамм - 49 145 дона (22 фоиз);

· 100 грамм – 47 943 дона (22 фоиз);

· 20 грамм – 40 843 дона (18 фоиз);

· 50 грамм - 29 874 дона (13 фоиз).

Шу тариқа қозоғистонликларнинг сармоявий олтинга қизиқиши ортиб бормоқда. Энг йирик бозорда ҳали ҳам Алмати шаҳри етакчилик қилмоқда.

Шуниси эътиборга лойиқки, Қозоғистонда ўрганилган олтин захиралари қазиб олиш даражасидан ошади. Тўлдириш коэффициенти эса 1,2 га тенг. Бу ҳақда ҚР Саноат ва қурилиш вазири Қанат Шарлапаев маълум қилди. Мамлакат минерал-хомашё базасида қаттиқ фойдали қазилмаларнинг 987 та конлари мавжуд бўлиб, уларни қидириш ишлари олиб борилмоқда. Business Insider нашрининг ёзишича, Қозоғистон ва Ўзбекистон ноёб тупроқ металлари бўйича жаҳон бозоридаги ўз ўрнини мустаҳкамламоқда.

CentralAsia: Тоқаев Тожикистон ТИВ раҳбари билан учрашди

Қасим-Жомарт Тоқаев Астана шаҳрига расмий ташриф билан келган Тожикистон Ташқи ишлар вазири Сирожиддин Муҳриддин билан учрашди. Томонлар мамлакатлараро муносабатларнинг ривожланиш даражасини баҳолаб, савдо-иқтисодий ва хавфсизлик соҳаларидаги алоқаларни муҳокама қилдилар. Бу ҳақда CentralAsia нашри хабар берди.

Давлат раҳбари ўтган йили имзоланган Иттифоқчилик муносабатлари тўғрисидаги шартнома Астана ва Душанбе ўртасидаги кўп қиррали ва муваффақиятли ҳамкорликда муҳим босқич бўлганини эслатди.

“Биз Тожикистон билан дўстона муносабатларимизни юксак қадрлаймиз. Икки давлат ўртасида ҳал этилмаган муаммо йўқ. Қозоғистон халқи қардош тожик халқига алоҳида эҳтиром кўрсатади. Мамлакатларимиз ҳамиша бир-бирини қўллаб-қувватлаб келган. Бу икки томонлама муносабатларни фаол ривожлантиришга интилишимизда ҳам яққол намоён бўлмоқда”, – деди Президент.

Сирожиддин Муҳриддин мустақиллик йилларида Қозоғистон ва Тожикистон ўртасида ўзаро манфаатли ҳамкорлик йўлга қўйилгани, бу ҳамкорлик қардош халқлар фаровонлиги йўлида дўстлик ва иттифоқчилик руҳида изчил ривожланиб бораётганини таъкидлади.

“Тожикистон Қозоғистон билан яқин қардошлик алоқаларини юксак қадрлайди. Мамлакатингиз бизнинг муҳим ҳамкоримиздир. Икки томонлама ҳамкорликнинг барча йўналишларида ўзаро англашув мавжуд. Ўтган йил мамлакатларимиз ўртасидаги муносабатлар учун муҳим йил бўлди ва интеграциямиз иттифоқ даражасига кўтарилди”, — деди вазир.

Суҳбат чоғида аввал эришилган келишувларни юқори даражада амалга ошириш масалалари муҳокама қилинди. Иқтисодиёт, савдо, транзит, рақамлаштириш, таълим ва маданият соҳаларида интеграцияни мустаҳкамлаш истиқболларига алоҳида эътибор қаратилди.

Report: Депутатлар хорижий нодавлат ташкилотлар мақомини қайта кўриб чиқишни таклиф қилмоқда

“Қозоғистон халқ партияси” фракцияси депутатлари депутатлик сўрови билан чиқди ва хорижий нодавлат ташкилотларнинг мамлакатдаги мақомини қайта кўриб чиқишга чақирди. Бунга АҚШ Халқаро тараққиёт агентлигининг (USAID) Қозоғистондаги фаолияти сабаб бўлди. Бу ҳақда Report ахборот агентлиги сўровнома матнига таяниб хабар берди.

Қозоғистонлик сиёсатшунос Талғат Қалиев фикрича, мамлакат фуқаролари акция ва тадбирлар қандай молиялаштирилаётгани, қайси хорижий давлатлар маблағларидан фойдаланаётганини билишга ҳақли.

"Молиялаш манбасини номлаш одатий ҳолга айланиши керак. Ҳар қандай медиалойиҳа, агар у хорижий бўлса ёки чет эл маблағлари ҳисобидан молиялаштирилса, уни ихтиёрий равишда эълон қилиши шарт.

Бизда жамиятнинг турли масалаларда қутбланиши кучли. Бундай ёрлиқлар ижтимоий кескинлик потенциалининг ошишига олиб келиши мумкин. Шунингдек, ногиронлар ва хотин-қизлар ҳуқуқларини ҳимоя қилишга қаратилган кўплаб ижтимоий лойиҳалар амалга оширилмоқда, шунинг учун уларнинг барча фаолиятини қоралаб бўлмайди”, - деди у.

Euronews: Голливуд мотивидан кинонинг олтин давригача

Euronews телеканалида Voices From Central Asia рукни бор. Бу ҳафталик сони қозоғистонлик рассом ва иллюстратор Айгерим Карибаеванинг ижодига бағишланган. Дастур рассомнинг этномодернистик услубни қандай ишлаб чиққани, санъат ва анъанани уйғунлаштириш йўлини тақдим этди.

"Инсоният санъатсиз яшай олмайди. Чунки ҳар бир ёрқин лаҳза санъатда ётади. Менинг ёруғ келажагим сари илк қадам – санъатга қадам қўйишимда амакимнинг катта ёрдами бўлди. У ҳали ҳам рассом. Олдинги авлод таъсирида рассомчиликка иштиёқим кучайиб, бугунги кунда этномодернизм йўналишини ривожлантираяпман.

Бизнинг услубимиз — маданиятимиздан келиб чиққан жанр. Айтишимиз мумкинки, бу йўналишдаги бурилиш миллий обидаларимизга меҳр-оқибат, қозоқ нақшларига бўлган қизиқишдан туғилди", – дейди рассом.

Дастурда Айгерим ижодидаги анъаналар элементи таҳлил қилинади. Муаллифнинг замонавий усуллардан фойдаланган ҳолда бадиий ечим топишга ёндашуви ҳам такомиллаштирилган. Айни пайтда рассомнинг яқин ва узоқ хорижлик мухлислари кўп, улар унинг асарларига буюртма қилмоқда.