Қозоғистон жаҳон ОАВларида: иккинчи АЭС қурилиши, кибержиноятчилик, меҳнат мигрантлари ва СИ

ASTANА. Кazinform - Октябрь ойининг сўнгги ҳафтаси Қозоғистон ҳақидаги янгиликларга бой бўлди. Жаҳон оммавий ахборот воситалари транспорт йўналишларини ривожлантиришга сарфланган маблағлар ва иккинчи АЭС қурилиши бошланган сана ҳақидаги маълумотлар билан банд эди. Меҳнат бозорида мигрантларнинг улуши ва Марказий Осиёда сунъий интеллект учун рақобат эътибордан четда қолмади. Қўшимча маълумот олиш учун Кazinform мухбирининг шарҳини ўқинг.

CentralAsia: Меҳнат мигрантларининг аксарияти Хитой ва Ўзбекистондан келади

Ҳозирда Қозоғистонда маҳаллий ижроия органларининг рухсатномаси билан 14 666 хорижий фуқаро ишламоқда. Қозоғистон Республикаси Меҳнат ва аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш вазирлиги маълумотларига кўра, уларнинг аксарияти чегарадош ҳудудлардан келади. Ҳафта давомида CentralAsia веб-сайти иш излаб мамлакатга қайси давлатлардан келган фуқаролар сонини эълон қилди.

Вазирлик маълумотларига кўра, мигрантларнинг 561 нафари раҳбарлар ва уларнинг ўринбосарлари, 2280 нафари таркибий бўлинмалар раҳбарлари. Асосий қисми мутахассислар (3884 киши) ва малакали ишчилар (988 киши) дан иборат. Бундан ташқари, 3036 киши мавсумий ишларда, 3918 киши эса корпоратив алмашинувларда иштирок этади.

Ҳозирда 1896 та иш берувчи хорижий фуқароларни ишга ёллаган. Ушбу корхоналарда 339 мингдан ортиқ қозоғистонликлар ишлайди, яъни ходимларнинг умумий сонининг 96 фоизи маҳаллий ходимлардир.

Хорижий ишчиларнинг аксарияти қурилиш (4799 киши), қишлоқ хўжалиги, ўрмон хўжалиги ва балиқчилик (3065 киши), кончилик (1187 киши) ва ишлаб чиқариш (1085 киши) соҳаларида ишлайди.

Фуқаролар Қозоғистонга асосан Хитой (5330 киши), Ўзбекистон (2682 киши), Туркия (1046 киши) ва Ҳиндистон (1012 киши) дан келишади. Бу йил хорижий ишчи кучи учун 19 400 та квота яратилди.

ТАСС: Иккинчи АЭС қурилиши бошланади

Президент Қасим-Жомарт Тоқаев Қизилўрда вилоятига хизмат сафари чоғида ҳудуд жамоатчилиги билан учрашди. Ўша пайтда у иккинчи АЭС қурилиши бўйича ўз фикрини билдирди ва қурилиш ишлари яқин орада бошланишини айтди. Давлат раҳбарининг нутқи Россиянинг ТАСС ахборот агентлиги томонидан ҳам эълон қилинди.

"Бундан ташқари, биз атом электр станцияларини қуришимиз керак. Биринчи станция қурилиши аллақачон бошланган. Биз тез орада иккинчи АЭС лойиҳасини амалга оширамиз", — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Сентябрь ойидаги нутқида Президент "бундан буён иккинчи ва ҳатто учинчи атом электр станцияси қурилишини режалаштиришни бошлаш зарурлигини" таъкидлади.

Июнь ойида эса Атом энергияси агентлиги Хитойнинг CNNC компаниясини кейинги атом электр станциясини қуриш бўйича консорциумнинг эҳтимолий етакчиси сифатида эълон қилди. Ҳозирда Пекин билан музокаралар олиб борилмоқда.

Шуни таъкидлаш керакки, “Росатом” Қозоғистонда биринчи АЭСни қуриш бўйича консорциумнинг етакчии ҳисобланади.

Report: Транспорт йўлакларини ривожлантиришга 23 миллиард доллардан ортиқ маблағ сарфланади

Қозоғистон транспорт ва логистика соҳасига инвестициялар ҳажми йилдан-йилга ортиб бормоқда. Давлат 2035 йилга бориб Шарқ-Ғарб ва Шимол-Жануб йўналишларида транспорт йўлакларини ривожлантириш учун 23 миллиард доллардан ортиқ маблағ ажратишни режалаштирмоқда. Бу маълумот Евроосиё Тараққиёт Банкининг "Евроосиё транспорт тузилмаси: Лойиҳа обсерваторияси ва интерактив харита" ҳисоботида келтирилган. Ташкилот маълумотлари Report томонидан тарқатилди.

Ҳужжатга кўра, Қозоғистонда жами 42 та лойиҳа амалга оширилмоқда ёки режалаштирилмоқда. Улардан камида тўрттаси трансчегаравий хусусиятга эга:

· Аягўз-Бақти темир йўли ва Қозоғистон ва Хитой ўртасидаги учинчи чегара ўтиш жойи қурилиши;

· Алмати-Иссиқкўл (Қирғизистон) пуллик автомагистрали қурилиши;

· Жанаозен-Кендир-Туркманистон чегара автомагистрали қурилиши, Шимол-Жанубнинг шарқий қисми бўлган қурилиши;

· Дарбаза-Мақтаарал темир йўли ва Ўзбекистон билан янги чегара ўтиш жойи қурилиши.

Автомобил йўллари соҳасини ривожлантиришга 16,7 миллиард доллар ёки умумий маблағнинг 71,7 фоизини инвестиция қилиш режалаштирилган. Темир йўл соҳасига 4,2 миллиард доллар ажратилади.

Яна 1,5 миллиард доллар Каспий денгизидаги денгиз портлари ва флотни ривожлантиришга йўналтирилади. Логистика марказлари, чегара ўтиш пунктлари ва аэропорт юк терминалларини ривожлантириш лойиҳаларига 0,9 миллиард доллар ажратилади.

Ҳозирда Қозоғистон Евроосиё транспорт инфратузилмасини ривожлантиришга инвестициялар бўйича Евроосиё минтақасидаги 13 та давлат орасида иккинчи ўринда туради. Бу умумий инвестицияларнинг 10 фоизини ташкил этади. Республика шунингдек, Марказий Осиёда 44 фоизлик ҳажм билан биринчи ўринда туради.

Anadolu: Қозоғистон БМТнинг кибержиноятчиликка қарши конвенциясини имзолади

Вьетнам пойтахти Ханойда БМТнинг кибержиноятчиликка қарши конвенциясини имзолаш маросими бўлиб ўтди. Мамлакатни Ички ишлар вазирининг биринчи ўринбосари, полиция генерал-майори Бауржан Аленов бошчилигидаги делегация тақдим этди.

Anadolu ахборот агентлигининг хабар беришича, ҳужжат ахборот-коммуникация технологиялари соҳасидаги жиноятчиликка қарши курашиш учун қабул қилинган. Ушбу келишув глобал киберхавфсизлик даражасини оширишга қаратилган. Қозоғистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги Конвенция лойиҳасини ишлаб чиқишда миллий манфаатларни ҳисобга олди.

Конвенциянинг имзоланиши Қозоғистоннинг рақамли хавфсизликни таъминлаш ва кибертаҳдидларга қарши курашиш миллий тизимини такомиллаштириш бўйича давлат сиёсатини амалга оширишда муҳим қадам бўлди.

Euronews: Марказий Осиёда СИ етакчилиги

Қозоғистон Марказий Осиё давлатлари орасида сунъий интеллект соҳасида етакчи бўлишга ҳаракат қилмоқда. Шу мақсадда у технология компаниялари ва маҳсулотлари сонини кўпайтиради. Euronews телеканалининг East-West Connect дастурида бу мавзу батафсил муҳокама қилинди.

Қозоғистон Марказий Осиёда сунъий интеллект соҳасида етакчи давлатга айланишга содиқдир. Ҳозирда у ўқув машғулотларидан тортиб тайёр бозорларгача инфратузилмани ривожлантирмоқда, соҳадаги стартапларга устувор аҳамият бермоқда. Хусусан, у глобал сунъий интеллект марказини яратиш орқали Марказий Осиё минтақасида сунъий интеллектни ривожлантириш ва жорий этиш марказига айланиши мумкин.

Умуман олганда, яқин келажакда минтақада қўллаб-қувватланадиган стартапларнинг аксарияти сунъий интеллект соҳасида иштирок этади. Қозоғистон бир миллиард долларлик йирик лойиҳани ишга туширган биринчи давлатлардан бири.

Қозоғистон йилига 100 та стартапни ишга туширишни режалаштирмоқда: Астанада сунъий интеллектга йўналтирилган биринчи университетни ташкил этиш ва Alem AI халқаро сунъий интеллект марказини очиш режалаштирилган. Шундай қилиб, фан-истеъдод-бизнес учлигини мустаҳкамлаш режалаштирилган.