Қозоғистон жаҳон ОАВларида: Ғалаба паради, Вьетнам билан ҳамкорлик ва ОПEК+ келишуви
ASTANА. Кazinform – Май ойи бошида узоқ ва яқин мамлакатлар ОАВлари Қозоғистон билан боғлиқ кўплаб янгиликларни чоп этди. Улар орасида Ғалабанинг 80 йиллигига бағишлаб Астана шаҳрида ўтказилган ҳарбий парад ҳамда Қозоғистон ва Вьетнам ўртасидаги муносабатларнинг янги босқичга кўтарилгани ҳақида ёзилди. Бундан ташқари, Энергетика вазирлигининг Озарбайжон экспортини мамлакатга кўпайтириш ва ОПEК+ қарорлари бўйича позизияси эълон қилинди. Батафсил Каzinform агентлиги шарҳида ўқинг.
ТАСС: Астанада Ғалабанинг 80 йиллигига бағишланган ҳарбий парад бўлиб ўтди
Қозоғистон пойтахтида 2017 йилдан бери илк бор 7 май куни нишонланадиган Улуғ Ватан урушидаги Ғалабанинг 80 йиллиги ва Ватан ҳимоячилари кунига бағишланган ҳарбий парад бўлиб ўтди.Бу ҳақда ТАСС хабар беради.
Тадбир Тауелсиздик(Мустақиллик) майдонида “Қозоқ эли” монументи ёнида бўлиб ўтди. Минбарда Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ҳукумат вакиллари, Вьетнам Коммунистик партияси Марказий Қўмитаси Бош котиби То Лам бошчилигидаги хорижлик меҳмонлар, дипломатлар, шунингдек, Улуғ Ватан уруши фахрийлари, фронт орти меҳнаткашлари, Қозоғистон Қуролли Кучлари ва хавфсизлик кучлари фахрийлари иштирок этди.
Қозоғистон Мудофаа вазирлиги маълумотларига кўра, парадда 4000 дан ортиқ киши иштирок этган. Буларга ҳарбий хизматчилар, полиция, Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, бошқа ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ва махсус хизматлар вакиллари киради. Механизациялаштирилган колонна 300 дан ортиқ ҳарбий ва махсус техникани ўз ичига олган. Ҳар хил турдаги 66 самолёт ҳаво парадида иштирок этди.
2025 йилги параднинг ўзига хос хусусияти — тарихий қисмнинг мавжудлиги. Майдондан Қозоғистон ҳудудида тузилган ва Улуғ Ватан уруши йилларида фронтга жўнатилган ҳарбий қисмлар байроқлари кўтарилган ҳарбий хизматчилар ўтди. Парадда уруш йилларидаги солдатлар ҳарбий кийимда «Максим» пулемётлари, ППШ автоматлари ва милтиқлари билан қуролланган аскарлар, шунингдек, аёл тиббий инструкторлар саф тортди.
Барча мамлакат аҳолиси парадни телевизор орқали жонли кўриш имконига эга бўлди. Шунингдек, у гавжум жойларда катта экранларда кўрсатилади.
Парадга тайёргарлик бир неча ой давом этди. Дастлаб ҳарбий хизматчилар республиканинг турли вилоятларидаги полигонларда машғулотлар ўтказган бўлса, сўнг Астанага йиғилган парад иштирокчилари биргаликда майдонда шаклланиш тартибини ишлаб чиқди. Астанадаги парад бу йил 8 йил ичида биринчи марта ўтказилмоқда. Пойтахтда сўнгги марта 2017 йилнинг 7 май куни шундай кенг кўламли тадбир ўтказилган эди.
Сўнгра Ватан ҳимоячилари куни тактик ҳарбий парад кўринишида нишонланди. 2018 йилда Қозоғистон Қуролли Кучлари Жамбил вилоятидаги полигонда душманнинг тахминий базасини йўқ қилиш бўйича ўқув машғулотларини ўтказди, шундан сўнг тантанали тузилма ташкил этилди.
Аnadolu: Вьетнам - Қозоғистоннинг Осиёдаги муҳим ҳамкори
Вьетнам Коммунистик партияси Марказий Қўмитаси Бош котиби То Ламнинг Қозоғистонга давлат ташрифи муносабати билан Ақордада расмий кутиб олиш маросими бўлиб ўтди. Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев То Ламни махсус қабул қилди. Бу ҳақда Туркиянинг Аnadolu агентлиги хабар берди.
– Вьетнам Қозоғистоннинг Осиёдаги муҳим ҳамкоридир. Бизнинг ўсиш ва фаровонликка қизиқишимиз умумийдир. Икки йил олдин Вьетнамга расмий ташриф билан борган эдим. Кейин икки томонлама ҳамкорликнинг янги йўналишларини ривожлантиришга келишиб олдик. Келгуси ой икки давлат ўртасида дипломатик муносабатлар ўрнатилганига 33 йил тўлади. Икки халқ ўртасидаги дўстлик келгусида ҳам мустаҳкамланиб боради. Мен бунга тўлиқ ишонаман. Биз умумий мақсад ва вазифаларга эришиш йўлида куч-ғайратимизни сафарбар этишга доим тайёрмиз, – деди Давлат раҳбари Қасим-Жомарт Тоқаев.
Қасим-Жомарт Тоқаев Вьетнам делегациясини самимий қутлар экан, ушбу ташриф икки томонлама ҳамкорликни чуқурлаштиришга интилаётганидан далолат эканини таъкидлади. У Вьетнамнинг 2040 йилга бориб дунёнинг 25 та йирик иқтисодиёти қаторига кириши ҳақидаги стратегик мақсадини қўллаб-қувватлашини билдирди ва Қозоғистон ушбу улкан мақсадга эришишда ҳар томонлама ёрдам кўрсатишга тайёрлигини билдирди.
– Айни пайтда Қозоғистон ва Вьетнам ўртасидаги савдо-иқтисодий ва сармоявий ҳамкорлик жадал ривожланмоқда. Қисқа вақт ичида бир қанча йирик лойиҳаларни амалга оширдик. Келгусида ўзаро манфаатли алоқаларимизни кенгайтириш учун барча асослар мавжуд. Сизнинг тарихий ташрифингиз ва унинг доирасида имзоланган ҳужжатлар Қозоғистон-Вьетнам муносабатларини янада мустаҳкамлашга янги суръат бағишлайди, — деди Президент.
Музокаралар якунида Қасим-Жомарт Тоқаев То Ламнинг ташрифи икки давлат ўртасидаги дўстона муносабатларнинг янги даврини бошлаб беришига ишонч билдирди. То Лам, ўз навбатида, Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ва Қозоғистон халқига самимий қабул учун миннатдорчилик билдириб, Вьетнам Президенти Луонг Куонгнинг саломини етказди.
— Вьетнам партияси ва халқи ўтмишда – миллий мустақиллик учун курашда ва бугунги тараққиёт йўлида мамлакатимизга кўрсатган қўллаб-қувватлаши учун Қозоғистондан доимо миннатдор, — деди То Лам.
Музокаралар чоғида икки мамлакат ўртасидаги ўзаро товар айирбошлаш ҳажмини ошириш масаласига алоҳида эътибор қаратилди. 2024 йилда икки давлат ўртасидаги товар айирбошлаш ҳажми 860 миллион долларни ташкил этади. Томонлар яқин келажакда бу кўрсаткични 2 миллиард долларга етказмоқчи.
Бундан ташқари, томонлар туризм соҳасида ҳамкорликда фаолият олиб бориш истиқболлари юзасидан фикр алмашдилар. Айни пайтда Қозоғистон ва Вьетнам ўртасида визасиз режим мавжуд, тўғридан-тўғри рейслар сони 40 тадан ошади. Ўзаро сайёҳлик оқимини кўпайтириш мақсадида Тоқаев Вьетнам фуқароларини қизиқтирган Қозоғистон йўналишларини ўрганишни таклиф қилди.
Кейин Қасим-Жомарт Тоқаев Вьетнам Коммунистик партияси Марказий қўмитаси Бош котиби То Ламни 1-даражали “Достық” ордени билан тақдирлади.
Давлат раҳбари Қозоғистон ва Вьетнам ўртасидаги дўстона муносабатлар чуқур тарихий илдизларга эга эканини таъкидлади. У Вьетнамнинг биринчи президенти Хо Ши Миннинг 1959 йилда Қозоғистонга қилган ташрифини ёдга олиб, бу ташриф икки давлат ўртасидаги ҳар томонлама алоқаларга асос солганини таъкидлади.
Музокаралар якунида Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ва Вьетнам Коммунистик партияси Марказий қўмитаси Бош котиби То Лам қўшма баёнотни имзоладилар. Расмий делегациялар аъзолари бир қатор ҳужжатлар алмашдилар. Жумладан, Қозоғистон Республикаси Рақамли ривожланиш, инновациялар ва аэрокосмик саноат вазирлиги ва Вьетнам Социалистик Республикаси Фан ва технологиялар вазирлиги ўртасида технология, инновациялар ва рақамли трансформациялар соҳасида ҳамкорлик тўғрисидаги англашув меморандуми, «Самруқ-Қазна» ва Sovico Group ўртасидаги Qazaq Air АЖ акцияларини сотиб олиш ва сотиш бўйича битимни тугатиш тўғрисидаги акт, "ҚазМунайГаз" МК АЖ ва Petrovietnam Exploration Production ўртасида геологик қидирув бўйича ҳамкорлик тўғрисидаги битим.
Тrend: Озарбайжоннинг Қозоғистонга экспорти ошди
Жорий йилнинг январь-март ойларида Озарбайжондан Қозоғистонга нефть маҳсулотларидан ташқари экспорт ҳажми 20,4 миллион долларга етди. Бу ҳақда Trend агентлиги Озарбайжон Давлат божхона қўмитасига таяниб хабар берди.
Ҳисоботга кўра, бу кўрсаткич 2024 йилнинг шу даврига нисбатан 8,7 миллион доллар ёки 73,8 фоизга кўпдир. Ҳисобот даврида Қозоғистонга экспорт қилинган нонефть маҳсулотлари Озарбайжон умумий экспортининг 2,64 фоизини ташкил қилган. Шундай қилиб, Қозоғистон ва Озарбайжон энг кўп нонефт маҳсулотларини экспорт қилувчи давлатлар орасида 6-ўринни эгаллади.
Шунингдек, 2025 йилнинг январь-март ойларида Озарбайжон ва Қозоғистон ўртасидаги товар айирбошлаш ҳажми 118,7 миллион долларга етди.
Бу кўрсаткич ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 47,9 миллион доллар ёки 67,6 фоизга кўпдир. Ҳисобот даврида Қозоғистон билан товар айирбошлаш Озарбайжон умумий ташқи савдо айланмасининг 1 фоизини ташкил этди.
Эслатиб ўтамиз, жорий йилнинг январь-март ойларида Озарбайжоннинг ташқи савдо айланмаси 24,3 фоизга ошиб, 12 миллиард долларга етган. Мамлакат экспорти 6,7 фоизга ёки 401,75 миллион долларга ошиб, 6,4 миллиард долларни, импорт эса 52,6 фоизга ёки 1,9 миллиард долларга ошиб, 5,7 миллиард долларни ташкил этди.
Report: Қозоғистон ОПEК+ келишуви доирасида иш олиб боради
Қозоғистон Энергетика вазирлиги ОПEК+ келишуви доирасида ҳамкорлар билан ҳамкорликни юқори баҳолайди ва бу форматни жаҳон нефть бозори барқарорлигини таъминлашда муҳим восита деб билади. Вазирликнинг бу позициясини Report бюроси эълон қилди.
Сўнгги кунларда хорижий ОАВда Қозоғистоннинг ОПEК+ келишуви бўйича нефть қазиб олиш ҳажмини ошириб юбориши мумкин бўлган оқибатлари, ҳатто мамлакатнинг келишувдан чиқиши мумкинлиги ҳақида материаллар чоп этилди.
Қозоғистон Энергетика вазирлиги нефть қазиб олиш ҳажмини қайта кўриб чиқиш масаласини ташқи босим натижасида тушунтиришга уриниш ҳақидаги маълумотга изоҳ берди.
- Вазирлик бундай баёнотларни бутунлай рад этади. Қозоғистон Республикаси ОПEК+ келишувига содиқлигини тасдиқлайди ва ўз зиммасига олган барча мажбуриятларни бажаришда давом этади, — дея маълум қилди вазирлик.