Қозоғистон жаҳон ОАВларида: энергетика соҳасидаги ҳамкорлик, рақамли валюта ва умр кўриш давомийлиги

Одатдагидек халқаро нашрлар Қозоғистон ҳақида кўп ёзди. Хусусан, Астанадаги саммитдан сўнг оммага ошкор бўлган энергетика соҳасидаги ҳамкорлик, Хитой билан рақамли валютани ривожлантириш, лудоманияга қарши кураш, қозоғистонликларнинг умр кўриш давомийлигини ошириш масалалари жаҳон оммавий ахборот воситаларининг диққат марказида бўлди. Ушбу янгилик ҳақида кўпроқ Кazinform мухбири шарҳида ўқинг.

Trend: Астанада бўлиб ўтган саммитдан сўнг 2030 йилгача ШҲТнинг энергетика ҳамкорлигини ривожлантириш стратегияси тасдиқланди.

ШҲТ мамлакатлари нефть ва газ саноати, электр энергетикаси, қайта тикланадиган ва кам углеродли энергия манбалари, атом энергиясидан тинч мақсадларда фойдаланиш, кўмир саноати, энергия тежаш ва энергия самарадорлиги каби асосий йўналишларда ҳамкорликни чуқурлаштириш ва тажриба алмашиш ниятида. Бу ҳақда Trend Қозоғистон Республикаси Энергетика вазирлигига таяниб хабар берди.

Ҳужжатда таъкидланишича, ШҲТга аъзо давлатлар ҳудудида қазиб олинадиган нефть ва газ ресурслари биринчи навбатда ички эҳтиёжларни таъминлашга асосланган. Бундан ташқари, стратегия транзит салоҳиятини ривожлантириш, экспорт йўналишларини диверсификация қилиш имкониятларини кўриб чиқиш, нефть ва газ транспорти инфратузилмаси хавфсизлиги ва ишончлилигини оширишга кўмаклашишга қаратилган.

Ташкилот иштирокчилари углеводородлар асосида маҳсулотлар, жумладан, нефть ва газ-кимё маҳсулотлари ишлаб чиқариш бўйича қўшма лойиҳалар яратишдан ҳам манфаатдор. Томонлар ШҲТ маконида электроэнергетика инфратузилмаси имкониятларини, шунингдек, турли энергия манбаларини интеграциялашуви, технологик имкониятлар доирасида минтақавий электр энергия бозорларини ривожлантиришни ўрганиш ниятида.

Давлатлар, шунингдек, янги турдаги ёқилғи ишлаб чиқариш соҳасида ҳамкорликни кенгайтиришни кўриб чиқишга келишиб олдилар. Ядро технологиялари хавфсизлиги тўғрисида жамоатчиликни хабардор қилиш мақсадида ШҲТга аъзо давлатлар энергетика идоралари экспертлар ва илмий жамоатчиликни жалб этган ҳолда ахборот ва тушунтириш тадбирларини ўтказиш бўйича тажриба алмашишни бошлашга келишиб олдилар.

– Томонлар тинч мақсадларда фойдаланиладиган келишилган уран маҳсулотлари соҳасида ҳамкорлик қилиш, шунингдек, ШҲТнинг ўзаро ҳамкорлиги имкониятларини ўрганиш ниятида, – дейилади стратегияда.

Бундан ташқари, ШҲТга аъзо давлатларнинг ядровий ҳамкорлик бўйича илмий-техникавий марказини яратиш имкониятлари кўриб чиқилади. Ташкилотга аъзо давлатларнинг ваколатли идоралари ШҲТ Котибияти кўмагида мазкур лойиҳани амалга ошириш бўйича “Йўл харитаси”ни ишлаб чиқади.

Daryo: Қозоғистон ва Хитой рақамли валютани ривожлантиришда кучларни бирлаштиради

Икки мамлакат миллий банклари рақамли валюталарни ривожлантириш бўйича қўшма тадбирлар бошланганини расман эълон қилди. Бу ҳақда Daryo нашри хабар берди.

Икки мамлакат молия институтлари марказий банкнинг рақамли валютаси (Central Bank Digital Currency/CBDC) соҳасидаги тадқиқотлар бўйича ҳамкорлик меморандумини имзолади. Ҳужжат ХХР раиси Си Цзиньпиннинг Қозоғистонга давлат ташрифи доирасида қабул қилинган.

Меморандум доирасида банклар CBDC соҳасида тажриба ва таҳлил алмашиш, шунингдек, ушбу соҳада ҳамкорликда илмий тадқиқотлар олиб боришга келишиб олдилар.

Бундан ташқари, томонлар қўшма ўқув дастурлари орқали ходимларнинг малакасини ривожлантиришни режалаштирмоқда. Меморандум мақсадларини амалга оширишда Қозоғистон Миллий банкининг Миллий тўлов корпорацияси ва Хитой Халқ банкининг Рақамли валюта институти ҳам иштирок этади.

– Имзоланган ҳужжатда молия соҳасидаги халқаро ҳамкорлик муҳимлиги ҳамда ҳар икки давлатнинг рақамли технологияларни инновация ва ривожлантиришга интилиши алоҳида таъкидланган.

Марказий банкнинг рақамли валютаси (Central Bank Digital Currency/CBDC) — Марказий банк томонидан назорат қилинадиган ва муомалага чиқарилган миллий валютанинг электрон эквиваленти. Криптовалюта соҳасидаги кўплаб мутахассислар CBDC молиявий тизимни ўзгартиришга қодир асосий тенденцияга айланишини тахмин қилмоқдалар, - дейилади ҳисоботда.

Bitcoin (BTC) ва бошқа криптовалюталардан фарқли ўлароқ, CBDC расмий тендер мақомига эга бўлиб, ҳукумат томонидан қонуний тўлов воситаси сифатида тан олинган. CBDC Марказий банк томонидан назорат қилинади ва тартибга солинади.

Anadolu: Қозоғистон Президенти лудоманияга қарши кураш тўғрисидаги қонунни имзолади

Ушбу ҳужжат давлат хизматчилари, ҳарбий хизматчилар ва қарздорлар учун қимор ўйинларини тақиқлашни назарда тутади. Бу ҳақда Anadolu агентлиги ёзган.

Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев “Қозоғистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўйин бизнеси, лотерея хизматлари, соғлиқни сақлаш, давлат меҳнат инспекцияси, давлат назорати ва ортиқча қонунчиликни тартибга солишнинг олдини олиш масалалари бўйича ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги қонунни имзолади.

Қонунда аҳолининг қимор ўйинларига қарамлигини камайтиришга қаратилган чекловлар ва имтиёзлар жорий этилган. Қимор ва пул тикишда иштирок этиши тақиқланган шахслар рўйхати кенгайтирилди. Улар қаторига қарздорларнинг ягона реестрига (ижро иши юритилаётган қарздорлар тўғрисидаги маълумотларни ўз ичига олган электрон маълумотлар банки) жисмоний шахслар қўшимча киритилди.

Эндиликда давлат хизматчилари, ҳарбий хизматчилар, махсус ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ходимлари, бюджет ташкилотлари раҳбарлари қимор ўйинларида қатнаша олмайди. Чекловларга риоя қилмагани учун уларни ишдан бўшатиш режалаштирилган.

Ўйин бизнеси ташкилотчилари фаолиятини тартибга солиш механизмлари мустаҳкамланди. Туризм ва спорт вазирлиги ўйин корхоналари, букмекерлар, тотализаторлар фаолияти, ставкаларни қабул қилиш ва ўтказилаётган қимор/гаров ўйинларининг намунавий қоидаларини тасдиқлайди, уларга ўйин хўжалиги субъектлари риоя этиши шарт. Шу билан бирга, букмекерлик идораларининг рекламаси чекланган, лотерея хизматларини тартибга солиш механизмлари янгиланмоқда.

CentralAsia: Қозоғистонликларнинг ўртача умр кўриши 75 ёшдан ошади

Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев Соғлиқни сақлаш вазири Ақмарал Алназарованинг ҳисоботини тинглаб, вазирлик фаолияти ва соғлиқни сақлаш тизимини янада ривожлантириш режалари билан танишди. Бу ҳақда CentralAsia Ақордага таяниб хабар берди.

– Президентга қозоғистонликларнинг умр кўриш давомийлиги ҳозирда 75 ёшдан ошганини айтишди. Йил бошидан буён инфекциянинг 21 тури билан касалланиш даражаси камайди, — деб хабар берди нашр Ақордага таяниб.

Соғлиқни сақлаш вазири Давлат раҳбари топшириғига асосан тиббий хизмат сифати ва улардан фойдаланиш имкониятларини оширишга алоҳида эътибор қаратди. Бирламчи ва стационар тиббий ёрдам кўрсатишни ташкил этиш услублари қайта кўриб чиқилиб, диагностика ва даволаш стандартлари янгиланиб, соҳанинг кадрлар салоҳияти мустаҳкамланмоқда. Тиббиёт муассасалари фаолияти самарадорлигини ошириш, мажбурий ижтимоий тиббий суғурта тизимини мониторинг қилиш мақсадида рақамли технологиялар жорий этилмоқда.