Қозоғистон жаҳон ОАВларида: Баку-Тбилиси-Жайҳон, қўшма фильм ва жанубдаги сув танқислиги

ASTANА. Кazinform – Қозоғистон август ойининг сўнгги ҳафтасида жаҳон оммавий ахборот воситаларининг эътиборидан четда қолмади. Мамлакатга оид кўплаб сиёсий, иқтисодий ва тарихий янгиликлар ёритилди. Келгуси йилда ЯИМ кўрсаткичи қандай ўзгариши, нефтни ташиш йўналиши кенгайиши ҳақида маълумот тарқатилди. Улар орасида Озарбайжон томони билан ҳамкорликда фильм суратга олинаётгани, жанубий ҳудудларда сув танқислиги ҳақида сўз борди. Батафсил Кazinform мухбири шарҳида ўқинг.

Аnadolu: ЯИМ келгуси йилда 5,4 фоизга ўсади

Қозоғистоннинг иқтисодий ўсиши ортиб бормоқда. Прогнозга кўра, 2026 йилда ЯИМнинг реал ўсиши 5,4 фоизни, уч йил давомида ўртача йиллик суръат эса 5,3 фоизни ташкил этади. Бундай ижобий ўзгариш ҳақида Ҳукумат йиғилишида Бош вазир ўринбосари – миллий иқтисодиёт вазири Серик Жуманғарин маълум қилди. Вазирнинг нутқини Аnadolu ахборот агентлиги ёритди.

Яқинда бўлиб ўтган 2026-2028 йилларга мўлжалланган ижтимоий-иқтисодий ривожланиш прогнозига бағишланган йиғилишда иқтисодий кўрсаткичлар тўлиқ таҳлил қилинди. Макроиқтисодий кўрсаткичларга ишонадиган бўлсак, номинал ЯИМ келгуси йилда 183,8 триллион тенгега, 2028 йилда эса 229,8 триллион тенгега ошади. Ўсишнинг асосий омиллари реал сектор ва хизмат кўрсатиш соҳасида кузатилади. 2026 йилда ишлаб чиқариш саноати 6,2 фоизга, 2028 йилда эса 6,6 фоизга ўсиши мумкин. Уч йил давомида қурилишнинг ўртача ўсиши 11,0 фоизни, транспорт соҳасида 10,1 фоизни, савдода 6,7 фоизни ташкил этади.

2026 йилда республика бюджети даромадлари 19,2 триллион тенгени ташкил этиши, кейин эса 2028 йилда 23,2 триллион тенгега етиши кутилмоқда. Келгуси йил учун бюджет тақчиллиги ЯИМга нисбатан 2,5 фоиз, 2028 йилда эса ЯИМга нисбатан 0,9 фоизгача қисқаради. Шу билан бирга, нонефт тақчиллигининг ЯИМга нисбати 4,9 фоиздан 2,7 фоизгача камаяди.

– 2035 йилда номинал ялпи ички маҳсулот 473,2 триллион тенгегача ошиши кутилмоқда. 2026-2028 йилларга мўлжалланган базавий кўрсаткичлар уч йиллик ижтимоий-иқтисодий ривожланиш прогнозига мос келади. 2035 йилда давлат бюджети даромадлари 66,8 триллион тенгегача ошади. Кафолатланган трансферт 2029 йилдан бошлаб 2 триллион тенгегача камаяди, - дейди Серик Жуманғарин.

СentrаlАsia: Вазирлик суғориш мавсуми муносабати билан текширувлар ўтказмоқда

Ўрим-йиғим кампаниясининг қизғин палласида сув танқислигининг олдини олиш масаласи яна кун тартибига чиқди. Сув ресурслари ва ирригация вазирлиги томонидан суғориш мавсуми юзасидан расмий текширув бошланди. Шу муносабат билан СentrаlАsia медиа-ресурсида соҳадаги аҳвол ҳақида материал эълон қилинди ҳамда минтақадаги дарё ва кўлларнинг сув сатҳи бўйича статистик маълумотлар тақдим этилди.

Айни пайтда Алмати ва Жетису вилоятларида вегетация барқарор давом этмоқда. Алмати вилоятида сувдан фойдаланиш ҳажми 1,2 миллиард куб метрни ташкил этиб, 136 минг гектар экин майдонларини суғориш имконини берди. Жетису вилоятида сувдан фойдаланиш ҳажми 1 миллиард куб метрни ташкил этиб, 132 минг гектар ерни суғориш имконини берди.

Вегетация мавсуми якунига қадар ҳар икки вилоятда қўшимча 150 минг куб метр сув олиш режалаштирилган. Айни пайтда Алмати ва Жетису вилоятларида қанд лавлаги, соя, маккажўхори, кўп йиллик ўсимликлар ва боғларни суғориш давом этмоқда.

Жамбил вилоятида вегетация мавсуми режа асосида давом этмоқда. “Қазсушар” РДКнинг маҳаллий бўлими томонидан 78 минг 925 гектар ерни суғориш бўйича 3 минг 902 шартнома тузилиб, шундан 70 минг гектар ер суғорилди. Қанд лавлаги, маккажўхори, сабзавот, беда экилган қолган 8 минг 925 гектар ер суғорилиши керак.

"Вегетация мавсуми деярли якунланди. Бу йил қийин вазият юзага келди. Иссиқлик ва ёғингарчиликнинг етишмаслиги сув сарфини кўпайтиришга олиб келди. Айрим ҳудудларда намликни кўп талаб қилувчи экинларни тегишли назоратсиз экиш ҳолатлари қайд этилган. Вазият республика жанубидаги сув хўжалигига жиддий таъсир кўрсатган. Шу боис, ушбу вегетация мавсуми натижаларига кўра яна бир марта олдини олиш бўйича расмий текширув ўтказишни буюраман", - деди Сув ресурслари ва ирригация вазири Нуржан Нуржигитов.

Қизилўрда вилоятида сувдан фойдаланиш ҳажми 3 миллиард 476 миллион куб метрни ташкил этади. Вилоятда шоли бошоқлаш даври режа асосида давом этмоқда. Далаларни қўшимча сув билан таъминлаш учун “Қазсушар” филиали ва вилоятдаги фермер хўжаликлари 357 насос станциясидан фойдаланмоқда.

Туркистон вилоятида фойдаланилган сув ҳажми 3,27 миллиард куб метр, Шу ва Талас дарёлари ҳамда Тасўткел сув омборидан олинган сув ҳажми 897 миллион куб метрни ташкил этади. Бугунги кунда Шардара туманида асосий экинларни суғориш ишлари якунланиб, сувга бўлган талаб камайган. Мақтаарал ва Жетисай туманларида 109,7 минг гектар ер суғорилди.

ТАСС: Қозоғистон нефти Боку-Тбилиси-Жайҳон қувури орқали қайта ташилиши мумкин

Қозоғистон Ҳукумати Боку-Тбилиси-Жайҳон нефть қувури орқали қайта ташишни ташкил этиш ниятида. Ушбу қувур орқали нефть етказиб бериш бўйича музокаралар олиб борилмоқда. Бу ҳақда ҚР Энергетика вазири Ерлан Ақкенженов маълум қилди. Бу ҳақда Россиянинг ТАСС ахборот агентлиги хабар берди.

Вазирнинг сўзларига кўра, “ҚазМунайГаз” ушбу йўналиш бўйлаб ташишни имкон қадар тезроқ тиклаш бўйича музокаралар олиб бормоқда.

– Мен оператор томонидан унда хлорорганик бирикмалар борлиги ҳақидаги расмий баёнотни кўрмадим. Лекин мен бу ҳақда янгиликлардан билиб олдим. Ташиш вақтинчалик тўхтатилгани ҳақида маълумот бор эди. Лекин билишимча, ҚМГ ушбу йўналиш бўйлаб ташишни қайта тиклаш бўйича музокаралар олиб бормоқда. Умуман олганда, қувур линияси жуда катта қувватга эга. Ҳозирда у 25 миллион тонна нефтни ўтказади, бироқ унинг қуввати 50 миллион тоннани ташкил этади. Шундай экан, режани амалга ошириш учун имконият бор, - деди вазир.

Report: Қозоғистон ва Озарбайжон бадиий фильм суратга олади

Туркий дунёнинг маънавий алоқалари кинога юз бурди. Келгусида Қозоғистон ва Озарбайжоннинг бадиий фильми экранга чиқарилади. Бу ҳақда Қозоғистоннинг Озарбайжондаги элчиси Алим Байел маълум қилди. Reportнинг хабар беришича, у “Қозоғистон киноси ойлиги” тадбирида келгусидаги режалари билан ўртоқлашди.

Элчи икки давлатнинг тарих фанини ўрганишга бўлган қизиқишига эътибор қаратди ва қозоқ-озарбайжон мутахассисларининг тарихий фильм яратишга бўлган иштиёқини юқори баҳолади.

"Дипломат туркий бирлик ва бирдамликни мустаҳкамлаш ташаббусларини қўллаб-қувватлаш зарурлигини таъкидлади. Шунингдек, Қозоғистон ва Озарбайжон қўшма бадиий фильм суратга олишни режалаштираётганини маълум қилди", — дейилади Қозоғистоннинг Бокудаги элчихонаси расмий сайтида.