Қозоғистон пахтаси қайси давлатларга экспорт қилинади

ASTANА. Кazinform – Қозоғистонда 25 мингдан ортиқ қишлоқ хўжалиги корхоналари пахта етиштириш билан шуғулланади. Бу ҳақда Қишлоқ хўжалиги вазирлиги матбуот хизмати хабар берди.

Пахтачилик Қозоғистон агросаноат мажмуасининг муҳим тармоқларидан биридир. Мазкур тармоқ аҳоли бандлигини таъминлаш, ишлаб чиқариш саноатини ривожлантиришга салмоқли ҳисса қўшмоқда.

Асосий пахта етиштириладиган ҳудудлар Туркистон вилоятида жойлашган. У ерда 25 мингдан ортиқ қишлоқ хўжалиги корхонаси фаолият юритиб, уларда 70 мингга яқин киши меҳнат қилмоқда.

— 2024 йилда пахта экин майдони 106,4 минг гектарни ташкил этиб, ҳар гектардан 28,3 центнердан ҳосил олинди. Натижада 301,7 минг тонна пахта хомашёси олинди. Жорий йилда замонавий технологияларни қўллаш орқали экин майдонларини 135,2 минг гектарга етказиш режалаштирилган, — дейилади Қишлоқ хўжалиги вазирлиги хабарида.

Бу соҳа давлат томонидан қўллаб-қувватланаётгани, сувни тежовчи технологияларнинг жорий этилиши туфайли изчил ривожланмоқда.

Масалан, томчилатиб суғориш технологиясидан фойдаланиладиган ер майдони 50 минг гектарга кўпаяди, анъанавий усулда ишлов бериладиган ер майдони эса 19,3 минг гектарга камаяди. Бу бизга сув ресурсларини тежаш ва иқлим ўзгаришига мослашиш имконини беради.

— Пахта етиштирувчиларни давлат томонидан ҳар томонлама қўллаб-қувватламоқда. Жумладан: пахта етиштиришнинг тўлиқ цикли учун субсидиялар берилади; минерал ўғитлар нархининг 60 фоизигача; пестицидларнинг 50% гача; биологик воситалар ва биопрепаратларнинг 40% гача; оригинал ва элита уруғларини сотиб олишда 70% гача; пахта чигитлари учун - ҳажмнинг 100% (бошқа экинлар учун 15–50%); суғориш учун сув таъминоти харажатларини қоплаш - технология турига қараб 50-85%; шунингдек, инвестиция субсидиялари ҳам тақдим этилади, — дейилади хабарда.

Қозоғистонда йилига 300 минг тоннадан ортиқ пахта хомашёси ва 70-75 минг тонна пахта толаси ишлаб чиқарилади. Маҳсулотнинг 85 фоизи Латвия, Туркия, Россия, Хитой ва бошқа мамлакатларга экспорт қилинади. Бироқ асосий эътибор қўшимча қийматни ошириш ва ташқи бозорларга қарамликни камайтириш учун чуқур қайта ишлашни ривожлантиришга қаратилмоқда.

— Пахтачилик саноатини ривожлантириш ва пахта-тўқимачилик кластерини қўллаб-қувватлаш бўйича “Йўл харитаси”ни амалга ошириш доирасида Туркистон вилоятида “Туркистон пахта агросаноат комплекси” масъулияти чекланган жамияти ва “Туркистон ижтимоий-тадбиркорлик корпорацияси” акциядорлик жамияти иштирокида йирик сармоявий лойиҳа амалга оширилмоқда.

Лойиҳанинг умумий қиймати — 146,8 млрд тенге. Жорий йилда жами 50 минг гектар майдон ўзлаштирилса, шундан 32 минг гектарида томчилатиб суғориш йўлга қўйилади. 4 мингдан ортиқ иш ўрни яратиш режалаштирилган.

Замонавий технологияларни жорий этиш, давлат томонидан қўллаб-қувватлаш чора-тадбирларини кучайтириш, йирик сармоявий лойиҳаларни амалга ошириш Қозоғистонда пахтачиликни узоқ муддатли ва барқарор ривожлантириш, шунингдек, мамлакат экспорт салоҳиятини ошириш учун мустаҳкам замин яратади.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ миллий қишлоқ хўжалигини рўйхатга олиш учун 5,2 миллиард тенге ажратилгани ҳақида хабар берган эдик.