Бу йил дунё аҳолисининг ярмига яқини ўта қашшоқлашиб кетиши мумкин – Oxfam
Oxfamнинг «Аввал инқироз, кейин фалокат» номли ҳисоботида айтилишича, Украинадаги вазият ва COVID-19 коронавирус пандемияси туфайли тезлашган тенгсизлик, озиқ-овқат ва энергия нархларининг мисли кўрилмаган инфляцияси дунёдаги энг камбағал одамлар учун фалокатга олиб келади.
Ҳужжатда таъкидланишича, қашшоқ мамлакатлар учун қарз инқирози яқинлашиб келмоқда, одамларнинг иш ҳақи қийматсизланади, шу билан бирга корпоратив фойда ошиб, миллиардерларнинг бойлиги мисли кўрилмаган даражага етади.
Масалан, Жаҳон банки прогнозлари ва Глобал тараққиёт марказининг тадқиқотларига асосланган янги ҳисоб-китоблар шуни кўрсатадики, 2022 йилда чорак миллиарддан кўпроқ одам қашшоқликка дуч келиши мумкин ва даромади кунига $1,90дан кам бўлган 860 миллион киши том маънода очдан ўлмаслик илинжида ҳаёт кечиришади. Шу билан бирга, пессимистик прогнозларга кўра, жорий йилнинг ўзидаёқ кунига 5,50 долларлик даромадга эга 3,3 миллиард одам, яъни дунё аҳолисининг ярмига яқини ўта қашшоқлик чегарасидан пастга тушиши мумкин.
Ҳисоботда таъкидланишича, агар G20 етакчилари, ХВЖ ва Жаҳон банки зудлик билан чора кўрмаса, озиқ-овқат ва энергия нархларининг кўтарилиши, Украинадаги вазият туфайли юзага келган инфляция, шунингдек, тенгсизлик ва коронавирус пандемияси каби инқироз ҳодисалари туфайли бу йил чорак миллиарддан ортиқ одам қашшоқлар қаторига қўшилади.
«Бизга глобал иқтисодий қутқарув режаси керак. G20 етакчилари, ХВЖ ва Жаҳон банки барча етакчилар билан биргаликда ҳаракат қилиши керак. Улар пул ўтказмаларини кенгайтириш ва озиқ-овқат нархларини назорат қилиш, қаттиқ иқтисодиётни босқичма-босқич бекор қилиш, аста-секин солиқ ва сармоя киритиш орқали одамларни инқирознинг оғир таъсиридан ҳимоя қилиши керак», — дейилади ҳисоботда.
Ушбу муаммоларни ҳал қилиш учун Oxfam бой мамлакатларни камбағал мамлакатларнинг тўланмаган қарзларини кечиришга, ХВФнинг паст даромадли мамлакатларга махсус қарз олиш ҳуқуқларини қайта тақсимлашга ва уларга қўшимча ёрдамни оширишга чақирмоқда. Ташкилот фикрича, ХВЖ ва Жаҳон банки қарзларни юмшатиш, имтиёзли молиялаштиришни кўпайтириш ва тежамкорликни рағбатлантиришдан воз кечиши керак.
Oxfam глобал ҳаракати 70дан ортиқ мамлакатлардаги ҳамкорларига эга 17 ташкилотдан иборат халқаро ассоциациядир. Унинг мақсади бутун дунё бўйлаб қашшоқлик ва у билан боғлиқ адолатсизлик муаммоларини ҳал қилишдир.
Муаллиф: Серикбол Қошмағамбетов