Жорий йилда Қозоғистон ва Хитой ўртасидаги ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 21,8 млрд долларга етди
ASTANA. Kazinform — Пекинда ҚР Савдо ва интеграция вазири Арман Шаққалиев Хитой Халқ Республикаси Савдо вазири Ван Вэнтао билан учрашди. Бу ҳақда вазирлик матбуот хизмати хабар берди.
Музокараларда Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ва Хитой Халқ Республикаси Раиси Си Цзиньпиннинг “Марказий Осиё – Хитой” иккинчи саммитида эришган келишувларини амалга ошириш масалалари муҳокама этилди.
Вазирлар давлат раҳбарлари ўртасидаги алоҳида ишонч ва дўстликка асосланган ҳар томонлама стратегик шериклик муносабатлари юксак даражада эканини тасдиқладилар. Қасим-Жомарт Тоқаев ва Си Цзиньпин ўртасидаги ишонч ва шахсий алоқалар “абадий кенг қамровли стратегик шериклик”ни мустаҳкамлашнинг ҳаракатлантирувчи кучига айланди ва савдо-иқтисодий алоқаларни чуқурлаштиришга янги суръат бағишламоқда.
“Ван Вэнтао ўзаро товар айирбошлаш ижобий суръатларда ўсиб бораётганини таъкидлади. 2024 йилда товар айирбошлаш ҳажми 43,8 миллиард долларни ташкил этиб, ўтган йилга нисбатан 9,2 фоизга ўсди. 2025 йилнинг биринчи ярмида эса бу кўрсаткич 21,8 миллиард долларни ташкил этди. Бу маълумотлар 2030 йилгача ўзаро савдо ҳажмини икки баравар ошириш мақсади реал ва эришиш мумкинлигини кўрсатади”, - дейилади ҳисоботда.
Арман Шаққалиев ушбу мақсадга эришиш учун “Бир макон, бир йўл” ташаббуси доирасида трансчегаравий савдони ривожлантириш бўйича қўшма чора-тадбирлар режаси ва “йўл харитаси” амалга оширилаётганини таъкидлади. Бу Қозоғистоннинг транзит салоҳиятини сезиларли даражада оширади ва икки давлат ўртасидаги иқтисодий алоқаларни мустаҳкамлашга замин яратади.
Музокаралар чоғида Қозоғистоннинг нохомашё экспорти ва юқори қўшимча қийматли маҳсулотларини илгари суриш масалаларига алоҳида эътибор қаратилди. Арман Шаққалиев ишлаб чиқариш саноатини ривожлантириш ва юқори қўшимча қийматли маҳсулотларни экспорт қилишга қаратилган саъй-ҳаракатларни амалга оширишга тайёрлигини, ҳамда ХХР билан “инвестиция ва сотиш” тамойили асосида ҳамкорликни йўлга қўйиш ниятида эканлигини билдирди.
“Томонлар божхона тартиб-қоидаларини рақамлаштириш, электрон тижоратни ривожлантириш, ЖСТ доирасидаги тўсиқларни бартараф этиш бўйича қўшма ишларни муҳокама қилди. Қозоғистон томони “Марказий Осиё – Хитой” иккинчи саммити доирасида ҚР Савдо ва интеграция вазирлиги ва Хитой Халқ Республикаси Савдо вазирлиги ўртасида имзоланган Электрон тижорат соҳасида ҳамкорлик тўғрисидаги меморандумни амалга ошириш жараёнини ижобий баҳолади”, - деб ёзади вазирлик.
Бундан ташқари, Хитойнинг йирик онлайн платформаларида Қозоғистон миллий павильонларини кенгайтириш таклиф этилди. Мазкур келишув икки давлатнинг электрон тижоратни янги босқичга кўтариш ва ўзаро манфаатли ҳамкорликни ривожлантириш ниятини тасдиқлади. Логистика, инвестиция ва электрон тижорат соҳаларида тажриба алмашиш учун қулай шарт-шароитлар яратиляпти.
Учрашувда Қозоғистон иқтисодиётининг реал секторига Хитой сармоясини жалб этиш истиқболлари ҳам муҳокама этилди. Қозоғистон томони Хитой Қозоғистон маҳсулотларига импорт божларини камайтириш имкониятларини, шунингдек, Хитой капитали иштирокида мамлакатимизда хомашёни чуқур қайта ишлаш лойиҳаларини яратиш имкониятларини кўриб чиқиши кераклигини таъкидлади.
Хитой томони қўллаб-қувватлаётган йўналишлардан бири минтақавий ҳамкорликни ривожлантиришдир. 2024 йил бошидан буён Қозоғистон Нанкин, Чэнду, Урумчи, Сиань, Чунцин ва Гуанчжоу шаҳрида жойлашган Цзянсу, Сичуань, Хунань, Шандун, Шэньси ва Гуандун провинцияларининг бизнес вакиллари ва маъмуриятлари билан яқин алоқалар ўрнатди ва олтита савдо миссияси ташкил этди. Хитой савдо вазири бу ёндашувни қўллаб-қувватлади ва минтақавий ҳамкорликни янада кенгайтиришга чақирди. Вазир Арман Шаққалиев Қозоғистон Хитойнинг бошқа йирик минтақаларида савдо офисларини очишни режалаштираётганини маълум қилди.
Кун тартибидаги муҳим масалалардан бири - Қозоғистоннинг Хитойдаги халқаро кўргазмаларда иштирок этиши бўлди. Хусусан, Шанхайдаги CIIE, Пекиндаги CIFTIS ва Урумчидаги “ЭКСПО Хитой — Евроосиё” кўргазмалари Қозоғистон маҳсулотларини илгари суриш ва тўғридан-тўғри B2B алоқаларини ўрнатиш учун муҳим платформалар сифатида номланди. Ван Вэнтао Хитой компаниялари Қозоғистондаги савдо ва сармоявий тадбирларда иштирок этишдан манфаатдор эканини айтди.
Пекиндаги мазкур учрашув Қозоғистон ва Хитой ўртасидаги ўзаро манфаатли ҳамкорликни янада кенгайтиришга қаратилган янги устувор йўналишларни белгилаб, икки томонлама муносабатларни ривожлантиришнинг муҳим босқичи бўлди.
