Ярим йил ичида 6,7 мингга яқин этник қозоқ “ватандош” мақомини олди
ASTANA. Kazinform – 2025 йилда 6755 этник қозоқ ўз тарихий ватанига келиб, “ватандош” мақомини олди. 1991 йилдан буён республикага жами 1 миллион 154,8 минг этник қозоқ қайтди. Бу ҳақда ҚР Меҳнат ва аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш вазирлиги хабар қилди.

Йил бошидан буён Қозоғистонга келган ватандошларининг ярми, яъни 45,1 фоизи Хитойдан, 41,7 фоизи Ўзбекистондан, 5,4 фоизи Туркманистондан, 2,8 фоизи Мўғулистондан, 2,4 фоизи Россиядан, 2,6 фоизи бошқа давлатлардан келган.
Жорий йилнинг 1 июль ҳолатига кўра, меҳнатга лаёқатли ёшдаги этник мигрантлар сони 59,8 фоизни, меҳнатга лаёқатли ёшдагилар 31 фоизни, нафақахўрлар эса 9,2 фоизни ташкил этди.
“Меҳнат ёшидаги этник қозоқлар орасида таълим даражаси бўйича 16 фоизи олий, 27,1 фоизи ўрта махсус, 54,6 фоизи умумий ўрта, 2,3 фоизи маълумотсиз”, – дейилади хабарда.
Кўчирилган этник қозоқлар республиканинг турли вилоятларига жойлашдилар.
Шу билан бирга, ватандошларни жойлаштириш учун меҳнат ресурслари етишмайдиган қуйидаги ҳудудлар белгиланди: Ақмола, Абай, Қостанай, Павлодар, Атирау, Ғарбий, Шарқий ва Шимолий Қозоғистон вилоятлари.
Ушбу жойлаштириш ҳудудларида 2025 йил учун ватандошларни қабул қилиш квотаси 2 309 кишини ташкил этади. 2025 йил 1 июль ҳолатига кўра, ушбу ҳудудларга 1 092 нафар ватандош кўчиб ўтди.
Жойлаштирилган ватандошларга кўчиш учун давлат томонидан қўллаб-қувватлаш чоралари кўрилади: оила бошлиғи ва ҳар бир аъзоси учун бир марталик 70 БҲМ (275,2 минг тенге) миқдорида субсидия; уй ижараси ва коммунал хизматлар учун 1 йил давомида 15 дан 30 БҲМ (59 мингдан 118 минг тенгегача) миқдорида тўлов.
Вазирлик маълумотига кўра, йил бошидан буён 494 нафар ватандошга турли қўллаб-қувватлаш чоралари кўрсатилган. Жумладан, 188 киши доимий ишга жойлаштирилган.
Бундан ташқари, ихтиёрий кўчиш самарадорлигини ошириш мақсадида фуқароларни шимолий ҳудудларга кўчиришга иштирок этувчи иш берувчиларни қўллаб-қувватлаш бўйича институционал чоралар қабул қилинди. Уй-жой сотиб олиш, қуриш ёки ипотека кредитлари бўйича бошланғич тўловнинг бир қисмини қоплаш учун иқтисодий ҳаракатчанлик сертификати жорий қилинди — у уй-жой қийматининг 50 фоизини ёки ҳар бир оила учун 4,56 миллион тенгегача бир марта бериладиган қайтариб олинмайдиган маблағдир.