Қозоғистонликлар Наврўз байрамини нишонламоқда
Қадимий ва ёрқин Наврўз байрами бутун дунё ва Қозоғистонда нишонлана бошлади, деб хабар беради Kazinform агентлиги мухбири.
Қозоғистонда Наврўз 1999 йилдан буён расман давлат байрами сифатида нишонланади. Уч кун дам олиш кунлари ҳисобланади - 21, 22 ва 23 март. 2009 йилда Наврўз ЮНЕСКОнинг Инсониятнинг номоддий маданий мероси Репрезентатив рўйхатига киритилган ва орадан бир йил ўтиб БМТ Бош Ассамблеяси 21 мартни Халқаро Наврўз байрами сифатида тан олган.
Наврўз бизга азал-азалдан кириб келган байрамдир. Баҳорги тенгкунлик куни - 21 мартда нишонланадиган Наврўз қадимги Форс шоҳлари даврида нишонланган деб ишонилади. Наврўз байрамини нишонлаш Шоҳ Жамшед даврида бошланган, деган фикр кенг тарқалган ва бу тахминан милоддан аввалги 4-6 асрларга тўғри келади. Айрим манбаларда Наврўзнинг 4-5 минг йиллик тарихи ҳақида сўз боради.
Форс тилидан таржима қилинган Наврўз сўзи "янги кун" деган маънони англатади ва бу байрамнинг маъноси - қадимги Эрон тақвимига кўра Янги йилнинг бошланишига мос келади. Қандай бўлмасин, Наврўзни нишонлаш анъанаси тарихан Форс билан боғлиқ бўлган кўплаб туркий халқлар, биринчи навбатда, Марказий Осиёда тарқалди. Исломнинг тарқалиши на форсларга, на туркий халқларга ушбу анъанани сақлаб қолишга тўсқинлик қилмади, бу байрамнинг кенг тарқалганлиги ва катта аҳамиятидан далолат беради.
Совет даврида Қозоғистонда Наврўз байрамини “ўтмиш ёдгорлиги” сифатида тақиқлаган пайтлар ҳам бўлган. Шунинг учун 1926 йилдан 1988 йилгача Наврўз байрами оммавий нишонланмаган.
Наврўз байрамини Яқин Шарқ, Туркия, Эрон, Афғонистон, Тожикистон, Озарбайжон, Қозоғистон, Туркманистон, Қирғизистон, Ўзбекистон, Ҳиндистон, Покистон ва Хитой халқлари нишонлайди. Наврўз байрамини Болқон ярим оролида, хусусан Босния ва Герцеговинада, шунингдек, Россияда мусулмонлар ҳам нишонлайдилар.
Жорий йилдан бошлаб Қозоғистонда Наврўз байрами янгича форматда нишонланмоқда. Қозоғистон Республикаси Маданият ва ахборот вазирлиги унинг маъно ва мазмунини бойитиш, эндиликда ҳар йили 14-23 март кунлари ўтказиладиган “Науризнама” ўн кунлигини эълон қилишни таклиф қилди. Бу қарор тарихда Янги йил байрами 8-9 кун давом этгани ва “Науризнома” деб аталганлиги билан изоҳланган. Бу ҳақда буюк файласуфлар Маҳмуд Қошғарий, Машхур Жусуп Копейули, Абай Қунонбайули, Мухтар Ауезов асарларида қайд этилган.
Эслатиб ўтамиз, Науризнама байрами доирасида Астанада 200 га яқин тадбир ўтказилиши режалаштирилган. 22 март куни соат 12:00 дан 16:00 га қадар пойтахтнинг марказий майдонида, “Қазақ ели” ва “Байтерек” ёдгорликлари, пойтахт парки ва ЭХПО майдони яқинида қозоқ эстрадаси юлдузлари иштирокида асосий байрам концертлари ўтказилиши режалаштирилган. Шунингдек, шаҳарнинг барча ҳудудларида байрам тадбирлари бўлиб ўтади.
