Қозоғистон жаҳон ОАВларида: 500 миллион долларлик келишув, АЭС қурилиши ва картошка экспортига чекловлар
ASTANА. Кazinform – Бу ҳафта Қозоғистон бир нечта муҳим янгиликлар билан жаҳон оммавий ахборот воситаларида эътиборни тортди. Мамлакат ва Эстония ўртасидаги келишувларнинг умумий миқдори 500 миллион доллардан ошди. Мамлакатда биринчи АЭС қурилиши 2029 йилда бошланиши маълум бўлди. Бундан ташқари, "Сунъий интеллект тўғрисида"ги қонун расман кучга кирди. Шунингдек, бозорда картошка экспортига чекловлар киритилиши мумкинлиги ҳақида хабар берилди.
Report: Қозоғистон ва Эстония 517 миллион долларлик келишувларни имзолади
Астанада бўлиб ўтган Қозоғистон-Естония бизнес форумида икки мамлакат компаниялари умумий қиймати 517 миллион доллардан ортиқ бўлган 11 та тижорат шартномасини имзоладилар. Бу ахборот оммавий ахборот воситаларида кенг ёритилди.
Report агентлиги форумда Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ва Эстония Президенти Алар Карис иштирок этганини ёзди. Токаев ўз нутқида икки мамлакат бизнес ҳамжамиятлари иштирок этадиган форум икки томонлама савдо ва инвестиция ҳамкорлигини ривожлантиришини таъкидлади.
Қозоғистон Президенти ҳамкорликнинг истиқболли йўналишларини айтиб ўтди: транспорт ва логистика, рақамлаштириш, қишлоқ хўжалиги, саноат, молия ва таълим. Бундан ташқари, Тоқаев Қозоғистонда Эстония бизнесининг улушини кенгайтиришни тўлиқ қўллаб-қувватлашини билдирди.
ТАСС: Қозоғистон 2029 йилда АЭС қуришни бошлайди
Қозоғистон 2029 йилда ўзининг биринчи атом электр стансиясини қуришни режалаштирмоқда. Қурилишни Россиянинг “Росатом” компанияси бошқаради. Бу ҳақда Қозоғистон Атом энергияси агентлиги раиси Алмасадам Сатқалиев хабар берди. Расмийнинг сўзлари ТАСС ахборот агентлиги томонидан хабар қилинди.
— Қурилиш пайтида хавфсизликни таъминлаш ва талабларга риоя қилинишини назорат қилиш учун бир неча йил керак бўлиши мумкин. Ядро муҳандислари буни “биринчи бетон” деб аташади. Фақат лойиҳалаш тадқиқотлари буни кўрсата олади. Кўп нарса ускуналар ва лойиҳалаш ишларига боғлиқ. Биз Россия лойиҳаси учун 2029 йилга мўлжалланган мақсадни белгилаб олдик, — деди Сатқалиев.
Ҳозирда станция ҳудудида геологик ва муҳандислик қидирув ишлари олиб борилмоқда. Алмати вилоятидаги Улкен қишлоғи яқинидаги 50 га яқин скважинадан тупроқ намуналари олинди. Радионуклид, гидрологик ва муҳандислик таҳлиллари ҳам ўтказилди ва иккита гидропост ўрнатилди.
АЭС қурилиши 2024 йил кузида бўлиб ўтган референдумдан сўнг бошланди. Бу йил станцияга онлайн овоз бериш орқали "Балқаш" номи берилди. Тадқиқот ишлари 18 ой ичида якунланади ва келажакдаги станциянинг батафсил лойиҳаси ҳукуматга тақдим этилади.
Аnadolu: "Сунъий интеллект тўғрисида"ги қонун имзоланди
Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев "Сунъий интеллект тўғрисида"ги қонунни имзолади. Бу ҳақда Аnadolu ахборот агентлиги хабар берди.
Қонун сунъий интеллект тизимларининг ишлаши учун асосий қоидаларни белгилайди. Энди сунъий интеллект инсон вазифаларини бажариш учун мўлжалланган восита ҳисобланади. Тизим эгалари ва фойдаланувчилари ўз вазифалари ва мажбуриятларини ўз зиммаларига оладилар. Эгалари тизимларнинг хавфсизлиги ва ишончлилигини таъминлаш, хавфларни бошқариш ва фойдаланувчиларга ёрдам кўрсатишга мажбурдирлар.
Қонун қонунийлик, адолатлилик, тенглик, шаффофлик, тушунарлилик ва инсон манфаатларига устувор аҳамият бериш тамойилларини мустаҳкамлайди. Сунъий интеллектдан зарарли мақсадларда фойдаланиш тақиқланади. Масалан, манипуляция ёки ноқонуний маълумотларни тўплашга йўл қўйилмайди. Сунъий интеллект ёрдамида яратилган товарлар ва хизматлар махсус белгиланади.
The Times Of Central Asia: Қозоғистон картошка экспортига янги чекловлар киритиши мумкин
Астанада бўлиб ўтган Ҳукумат брифингида Қозоғистонда картошка экспортига чекловлар қайта жорий этилиши мумкинлиги ҳақида хабар берилди. The Times Of Central Asia сайти тегишли идоралар вакилларига таяниб, экспорт чекловлари шартларини эълон қилди.
Бош вазир ўринбосари — Миллий иқтисодиёт вазири Серик Жуманғариннинг сўзларига кўра, январь ойида мамлакат чет элга картошка экспортига олти ойлик чеклов киритди. Ушбу қарор қўшни Ўзбекистондан талабнинг кескин ошиши ва экспорт ҳажмининг 1,5 баравар ошиши туфайли қабул қилинди. Натижада, ички бозорда нархлар ҳам кескин ошди.
— Ички бозорга тахминан 2-2,1 миллион тонна картошка керак, бу аҳоли жон бошига 100 килограмм деб ҳисобланади. Экспорт 500-600 минг тоннага етганда биз чекловлар киритамиз. Бу бизнинг қўшни давлатларга нисбатан рақобатбардош устунлигимиздир. Биз ишлаб чиқарувчиларнинг экспорт орқали даромад олишига тўсқинлик қилмаймиз, лекин ички бозорга етказиб бериш чегарасига етгандан сўнг, экспорт ёпилиши ёки квоталар қўлланилиши мумкин, — деди Жуманғарин.
Қишлоқ хўжалиги вазири ўринбосари Азат Султановнинг айтишича, бу йил картошка ҳосили 2,9 миллион тоннани ташкил этган, ички талаб эса тахминан 2,1 миллион тоннани ташкил этади. Шунга кўра, экспорт салоҳияти тахминан 800 минг тоннани ташкил этади. Бироқ, Ҳукумат консерватив равишда 500-600 минг тонна чегарани белгилаб қўйган.
Жумангариннинг таъкидлашича, янги ҳосилнинг 300 минг тоннаси экспорт қилинган ва яна 200 минг тоннаси шартнома асосида етказиб берилган. Ички нархлар барқарорлашди: энди бир килограмм картошка тахминан 0,34 доллар туради. Илгари баҳорда у 0,50-0,70 доллар эди.
Шу йил бошида, The Times Of Central Asia хабар беришича, талабнинг кескин ошиши сабабли Астана ва бошқа йирик шаҳарларда якка тартибдаги харидорларга картошка сотишга чекловлар қўйилган эди. Дефицитнинг энг юқори чўққисида нарх 0,96 долларга етди.
