Қозоғистон ва Арманистон ўртасидаги муносабатларни ривожлантириш учун катта имкониятлар мавжуд – Президент Қасим-Жомарт Тоқаев билан суҳбат

Қозоғистон Республикаси Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев Арманистон Республикасига расмий ташрифи арафасида Арменпресс ахборот агентлигига берган эксклюзив интервьюсида икки мамлакат ҳамкорлиги ҳақида батафсил тўхталиб ўтди, деб хабар бермоқда Kazinform агентлиги мухбири.

Арманистон агентлигига берган интервьюсида Қасим-Жомарт Тоқаев Арманистон ва Қозоғистон ўртасида Дўстлик ва ҳамкорлик шартномаси имзоланганининг 25 йиллигини муҳим сана ва мазмун жиҳатидан икки томонлама муносабатлар учун алоҳида ва рамзий аҳамиятга эга эканлигини таъкидлади.

— 1999 йилда Қозоғистон ва Арманистон томонидан қабул қилинган асосий давлатлараро ҳужжат — Дўстлик ва ҳамкорлик тўғрисидаги шартнома Қозоғистон-Арманистон кўп қиррали муносабатларига ишончли пойдевор бўлди. Шу йиллар давомида биз унинг қоидаларига қатъий амал қилдик, мамлакатларимиз ва халқларимиз ўртасидаги алоқаларни ҳар томонлама кенгайтириб, чуқурлаштирдик. Ҳозирги босқичда Астана ва Ереван ўртасидаги муносабатлар очиқ сиёсий мулоқот, савдо-иқтисодий соҳадаги ҳамкорликнинг жадал ўсиб бораётгани, ҳар томонлама ривожланган маданий-гуманитар алоқалар билан ажралиб туради, - деди Қозоғистон Президенти.

Унинг сўзларига кўра, Қозоғистон ҳам, Арманистон ҳам жаҳон миқёсида ҳамкорликда ишлаш бўйича ижобий тажриба орттирган.

— Ташаббусларимиз ва номзодларимиз турли халқаро институтларга кўрсатилганда ўзаро қўллаб-қувватланади. БМТ, МДҲ, ЕОИИ, КХШТ, ЕХҲТ каби кўп томонлама платформалар доирасида яқин ҳамкорлик йўлга қўйилган. Фурсатдан фойдаланиб, Арманистоннинг Евроосиё иқтисодий иттифоқидаги раислигига муваффақиятлар тилайман, - деди давлат раҳбари.

Қозоғистон раҳбари парламентлараро ҳамкорлик тизимли асосда ривожланиб бораётганини ҳам таъкидлади.

— Ҳукуматлараро даражадаги ўзаро ҳамкорлик динамик тарзда амалга оширилмоқда. Ҳуқуқий ва шартномавий база изчил кенгайиб бормоқда. Арманистонга бўлажак ташрифим давомида биз бир қатор янги ҳужжатларни қабул қиламиз. Қозоғистон ва Арманистон ўртасидаги муносабатларнинг асосий негизини савдо-иқтисодий ҳамкорлик ташкил этади. Кейинги беш йилда ўзаро товар айирбошлаш ҳажми 3,5 баробар ошди. 2023 йилда товар айирбошлаш 23 фоизга ошди. Албатта, товар айирбошлаш ҳажми бизнинг салоҳиятимизга мос келмайди, аммо бунинг мамлакатлар ўртасидаги мураккаб транспорт логистикаси билан боғлиқ объектив сабаблари бор. Шунга қарамай, экспорт-импорт имкониятлари ўзаро савдони сезиларли даражада кенгайтириш учун бўш жой мавжудлигидан далолат беради. Яқинда Ереванда Қозоғистон ва Арманистон тадбиркорлари иштирокида бўлиб ўтган бизнес-форум буни яққол намоён этди, - деди Қозоғистон Президенти.

Давлат раҳбари Савдо-иқтисодий ҳамкорлик бўйича ҳукуматлараро комиссияни давлатлараро ҳамкорликнинг асосий институти сифатида қайд этди. Дарвоқе, тузилганига ҳам 25 йил бўлди.

- Биз алоқаларимизни янада чуқурлаштириш ва кенгайтиришга қарор қилдик. Жорий йилда Арманистоннинг Арарат ва Арагатцотн вилоятларида Қозоғистон фахрий консулларининг қўшимча идораларини очиш тўғрисидаги қарор ниятларимизнинг амалий тасдиғидир. Ишончим комилки, Астана ва Ереван ҳамда бошқа шаҳарлар ўртасида қардош шаҳарлар алоқаларини ўрнатиш бўйича мавжуд режалар ҳам бунга ҳисса қўшади, — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Икки давлат ўртасидаги ишбилармонлик ҳамкорлиги ва туризмни ривожлантиришга, Қозоғистон Президенти таъкидлаганидек, 2023 йилда Ақтау – Ереван – Ақтау йўналиши бўйича тўғридан-тўғри авиақатновларнинг очилиши ёрдам бермоқда.

- Шу билан бирга, расмий ва хизмат сафарларини кўпайтириш режаларимиз икки пойтахт ўртасида тўғридан-тўғри авиақатновларни йўлга қўйишни тақозо этмоқда. Санъат, спорт, туризм, таълим, соғлиқни сақлаш ва бошқа кўплаб соҳаларни қамраб олган маданий-гуманитар соҳа амалий мазмун билан тўлдирилган. Умуман олганда, Қозоғистон-Арманистон муносабатларининг дўстлик, ишонч ва ўзаро англашувга асосланган даражаси икки халқ манфаатларига жавоб беради, — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

У, шунингдек, Қозоғистон ва Арманистон биргаликдаги саъй-ҳаракатлари орқали икки давлат ўртасидаги кўп қиррали алоқаларнинг барча йўналишига янги суръат бағишлай олишига ишонч билдирди.

— Юқорида таъкидлаганимдек, турли соҳаларда ҳамкорликни янада чуқурлаштириш учун катта имкониятлар мавжуд. Биз Арманистон Республикасининг ижтимоий-иқтисодий муваффақиятларидан мамнунмиз. Мамлакатингиз иқтисодиётнинг барча асосий тармоқларида аниқ натижаларга эришиб, ЕОИИ мамлакатлари орасида юқори ривожланиш суръатларини таъминламоқда. Буни инфляциянинг минимал даражаси билан Арманистонда ялпи ички маҳсулотнинг ўтган йили 8,7 фоизга ўсиши тасдиқлайди (истеъмол нархларининг ўсиши атиги 2 фоизни ташкил этди). Шу муносабат билан биз иқтисодий алоқаларни янада ҳар томонлама ривожлантиришга алоҳида аҳамият берамиз, – деди Давлат раҳбари.

Унинг айтишича, бугунги кунда мамлакат 70 турдаги, ҳам хомашё, ҳам тайёр маҳсулот, умумий қиймати 350 миллион долларлик экспорт ҳажмини оширишга тайёр. Булар металлургия, нефть-кимё, озиқ-овқат саноати, қурилиш ва қишлоқ хўжалиги саноати маҳсулотларидир. 2011 йилгача буғдой Қозоғистоннинг Арманистонга экспорт қилишда етакчи маҳсулотлардан бири бўлганини ҳисобга олиб, Қозоғистон Президенти Арманистондаги йирик чакана савдо тармоқларига буғдой ва бошқа озиқ-овқат маҳсулотларини етказиб беришни тиклашни таклиф қилди.

— Саноат кооперацияси ҳам истиқболлидир. Мамлакатларимизни боғловчи қўшма лойиҳалар яратиш биз учун муҳим. Бизнинг инвестицион ҳамкорлигимиз жадал ривожлантириш ва рағбатлантиришга муҳтож. Бугунги кунда Қозоғистонда қулай сармоявий муҳит яратилган. Хорижий сармояни қўллаб-қувватлаш учун барча зарур воситалар мавжуд. Биз рақамлаштириш соҳасида ҳам катта имкониятларни қайд этамиз. Қозоғистон ўзини Евроосиё маконидаги энг йирик рақамли марказлардан бирига айлантириш учун мақсадли сиёсат олиб бормоқда. Биргина сўнгги 3 йил ичида IT -хизматларимиз экспорти 3 баробар ошиб, 500 миллион долларга етди. 2026 йилга бориб у камида 1 миллиард долларга етиши керак, — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Суҳбат чоғида Президент икки давлат ўртасида тежамкор ва юқори тезликдаги ер усти логистикасини шакллантириш иқтисодий ҳамкорликни чуқурлаштиришнинг муҳим омили эканини таъкидлади. Унинг фикрича, ҳаво қатновининг кенгайиши тадбиркорлар ва фуқароларга ҳаракатчанлик беради ва туризм соҳасида янги имкониятлар очади.

— Мен номлаган барча соҳалар иқтисодий ҳамкорликнинг ажралмас таркибий қисмига айланиши керак. Улар юқори мультипликатив самарага эга бўлиб, бошқа турдош тармоқлар ривожига ҳисса қўшади, — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Президентнинг сўзларига кўра, у Қозоғистон-Арманистон муносабатларининг келажагини қабул қилинган икки томонлама мажбуриятларга қатъий риоя қилиш ва шартномавий-ҳуқуқий базани кенгайтиришда, халқларимиз ўртасидаги дўстлик ва ҳамкорлик ришталарини мустаҳкамлашда, савдо-иқтисодий ва маданий-гуманитар соҳалардаги алоқаларни чуқурлаштиришда кўради.

— Сўнгги 15 йил ичида Қозоғистон ўзининг транспорт инфратузилмасини ривожлантиришда сезиларли сакрашга эришди ва Европа ва Осиё ўртасидаги муҳим транзит марказларидан бирига айланди. Қозоғистон ҳудуди бўйлаб 13 та транспорт йўлаги мавжуд бўлиб, улардан 5 таси темир йўл ва 8 таси автомобили йўлларидир. Мамлакатимизнинг транспорт-логистика комплекси ва транзит салоҳиятини ривожлантиришга жами 10 триллион тенгедан ортиқ (35 миллиард долларга яқин) сармоя киритилди. 13 минг километрдан ортиқ республика аҳамиятидаги автомобиль йўллари ётқизилди ва модернизация қилинди, 2,5 минг километр янги темир йўл линиялари қурилди, — деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Шунингдек, у 2023 йилда Қозоғистон ҳудуди орқали юк транзити ҳажми 21 фоизга ўсиб, 32,3 миллион тоннага етганини таъкидлади.

— Ўтган йили қурилиш-монтаж ишлари 10,7 минг километр, жумладан, республика аҳамиятига молик 6,5 минг километр автомобиль йўлини қамраб олди. Темир йўл транспорти соҳасида юк ташиш ҳажми 3 фоизга ошиб, 297 миллион тоннага етди. Ҳаракат таркибини, жумладан, локомотивлар, юк ва йўловчи вагонларини тизимли равишда янгилаяпмиз. Денгиз транспорти соҳасида 2023 йилда портларимиз орқали юк ташиш ҳажми 7,2 миллион тоннани ташкил этди, бу 2022 йилга нисбатан 11 фоизга кўпдир. Терминал қувватлари кенгаймоқда. Шундай қилиб, Қуриқ денгиз портида хусусий сармоя иштирокида ўтган йили 1 миллион тонна сиғимга эга янги ғалла терминали қурилди ва 2 та нефть танкери харид қилинди, - деди Қозоғистон Республикаси Президенти.

Қасим-Жомарт Тоқаев Транскаспий халқаро транспорт йўналишини (ТХТЙ) истиқболли транспорт лойиҳаларидан бири деб атади.

— Қозоғистон Евроосиё марказидаги қулай географик жойлашуви туфайли континентал транспорт архитектурасининг муҳим бўғини ҳисобланади. 2023 йилда ТХТЙ орқали юк ташиш 65 фоизга - 2,8 миллион тоннагача ўсди, шу жумладан Қозоғистон маҳсулотлари экспорти 2,5 бараварга ўсди. Экспорт билан бир қаторда импорт юк ташиш ҳажмининг ортиши кузатилмоқда. Бу, ўз навбатида, Европа компанияларининг Транскаспий йўналишига қизиқишини кўрсатади. Ўтган йили Қозоғистон, Озарбайжон ва Грузия темир йўл маъмуриятлари томонидан “ягона дарча” тамойили асосида логистика хизматларини йўлга қўйиш, тариф сиёсатини унификация қилиш ва ТХТЙ бўйлаб ташиш барқарорлигини таъминлаш мақсадида Middle Corridor Multimodal Ltd қўшма корхонаси ташкил этилди. Айни пайтда Европанинг бир қатор давлатлари ушбу йўналишга қўшилиш истагини билдирган, айримлари эса бу ишни аллақачон амалга оширмоқда. Шу муносабат билан Евроосиё транспорт тизимида Жанубий Кавказнинг аҳамияти сезиларли даражада ошди. Шу боис, Арманистон томони ташаббуси билан янги транспорт ғояси сифатида бошланган “Дунё чорраҳаси” лойиҳаси минтақавий ўзаро боғлиқлик логистика тузилмасига киритилиши нуқтаи назаридан эътибор ва ҳар томонлама ўрганишга лойиқ, - деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Унинг фикрича, лойиҳаларни самарали илгари суриш учун асосийси барча манфаатдор томонлар минтақада коммуникацияларни янада блокдан чиқариш бўйича ўзаро мақбул келишувларга эришдилар.

— Транспорт алоқаларининг тўлиқ фаолият кўрсатиши бутун Жанубий Кавказнинг иқтисодий интеграцияси ва минтақада мустаҳкам тинчлик ўрнатиш йўлидаги муҳим қадамдир. Минтақавий транспорт лойиҳаларини боғлаш Марказий Осиё ва Жанубий Кавказни бирлаштирувчи минтақавий миқёсда ҳам, алоҳида мамлакатлар учун ҳам сезиларли мультипликатор эффектга олиб келиши мумкин. Транспорт коммуникацияларини ривожлантириш, энг аввало, сармоядир, яъни янги технологиялар, иш ўринлари, асбоб-ускуналар ва хомашё етказиб бериш, ишлаб чиқариш, экспорт-импорт операциялари, банклар ишини англатади. Шундай қилиб, иқтисодиётнинг бутун тармоқлари жалб қилинади. Бу транзит йўлаклари бўйидаги ҳудудлар фаровонлигига ҳам ижобий таъсир кўрсатади, - дея изоҳлади Президент.

Шунингдек, у Қозоғистон ва Арманистон ўртасидаги юк ташиш бугунги кунда асосан автомобиль транспортида амалга оширилаётгани, бу бизнинг имкониятларимизни сезиларли даражада чеклашини таъкидлади. Шу нуқтаи назардан, унинг сўзларига кўра, минтақада янги йўналишларни илгари суриш икки томонлама савдо-иқтисодий алоқаларни кенгайтиришга хизмат қилиши шубҳасиз.

— Замонавий халқаро ҳуқуқ олдида турган муаммолар юзасидан ўз позициямни бир неча бор билдирганман. Қозоғистон БМТ Низомида ўз ифодасини топган халқаро ҳуқуқ нормалари ва тамойилларига ўзининг асосий мажбуриятини доимо сақлаб қолади. Шу нуқтаи назардан, Қозоғистон учун БМТнинг халқаро ишлар ҳамда тинчлик ва барқарорликни сақлашдаги марказий ўрни шубҳасиз бўлиб қолмоқда. Замонавий глобал хавфсизлик архитектураси мисли кўрилмаган муаммоларга дуч келмоқда. Блокизмнинг кучайиши, геосиёсий тарқоқлик ва халқаро ҳуқуқ тамойилларининг емирилиши ишончсизлик инқирозини кучайтирмоқда, халқаро институтларнинг роли ва нуфузига путур етказмоқда. Асосий кўп томонлама келишувларга риоя қилмаслик, тўхтатиб туриш ва ундан чиқиш амалиёти ўта ташвишли, чунки бу қайтарилмас оқибатларга олиб келиши мумкин, — деди Давлат раҳбари.

Унинг ишонтиришича, ҳар ким тинчлик йўлини ўзига хос тарзда идрок этса ва ўзига хос тинчлик моделини тарғиб қилса, бошқаларнинг манфаатларини ҳисобга олмасдан, бу кескинлик манбаига айланади. Шу муносабат билан Қасим-Жомарт Тоқаев ҳар қандай қарама-қаршиликлар, жумладан, давлатлар ҳудудий яхлитлигига тааллуқли зиддиятларни фақат БМТ Низоми нормалари ва тамойилларига мувофиқ сиёсий ва дипломатик мулоқот орқали ҳал этиш зарурлигига қатъий ишонади.

— БМТ доирасида ўрнатилган қадриятлар тизими дунёда хавфсизлик ва барқарорликни таъминлаш йўналиши бўлиб қолиши керак. Қозоғистон халқаро масалаларда адолат, тинчлик, ҳамкорлик ва давлатлар тенглигига асосланган ечимларга интилишда муштаракдир. Шу нуқтаи назардан, биз “Адолатли тинчлик ва ҳамжиҳатлик йўлида жаҳон бирлиги тўғрисида” ташаббусини изчил илгари сурмоқдамиз ва барча ҳамкорларимизнинг қўллаб-қувватлашига ишонамиз. Ишончим комилки, ҳозирги босқичда давлатларнинг жамоавий саъй-ҳаракатлари, доно, юқори профессионал дипломатиягина жаҳонда узоқ муддатли барқарорлик ва умумбашарий тараққиётга, БМТ Низомига асосланган адолатли халқаро муносабатлар тизимини барпо этишга олиб келиши мумкин, — дея қўшимча қилди Қозоғистон раҳбари.

Президент Қозоғистон жаҳон ҳамжамиятининг фаол ва масъулиятли иштирокчиси сифатида тинчликпарвар ташаббусларни илгари суриш орқали халқаро ва минтақавий хавфсизликни таъминлашга доимий асосда ўз ҳиссасини қўшаётганига ойдинлик киритди.

— Қозоғистон қуролсизланиш ва оммавий қирғин қуролларини тарқатмаслик, ядро қуролидан холи зоналар яратиш бўйича умумэътироф этилган етакчи ҳисобланади. Қозоғистон глобал аксилядровий ҳаракатдаги тажрибасидан фойдаланиб, Эрон ядро дастури бўйича кўп томонлама музокараларни ташкил этишга катта ҳисса қўшди. 2013 йилда Астанада музокараларнинг икки раунди ташкил этилди, бу “олтилик гуруҳи” ва Эрон форматини қайта тиклашга туртки берди. Маълумки, 2015 йилда Эрон бўйича қўшма кенг қамровли ҳаракатлар режаси имзолангани бу саъй-ҳаракатларнинг натижаси бўлди, - дея мисол келтирди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Қозоғистоннинг халқаро барқарорлик ва хавфсизликни таъминлашга қўшган яна бир муҳим ҳиссаси узоқ муддатли Сурия можаросини ҳал қилиш учун платформа тақдим этгани бўлди. 2017 йилдан ҳозиргача Астана жараёни доирасида музокараларнинг 21 раунди ўтказилди. Ушбу халқаро платформанинг Суриядаги можарони ҳал қилишга қўшган ҳиссаси БМТ ва дунёнинг кўплаб етакчилари томонидан эътироф этилган.

— Қозоғистон ташқи сиёсатининг муҳим йўналиши БМТ доирасидаги тинчликпарвар фаолиятдир. 2014 йилдан буён 600 дан ортиқ қозоғистонлик ҳарбий хизматчилар БМТ тинчликпарвар миссияларида қатнашган. Айни пайтда тинчликпарвар кучларимиз БМТнинг Ливан, Ғарбий Саҳро, Марказий Африка Республикаси, Конго Демократик Республикасидаги миссияларида иштирок этмоқда. Биз 2022 йилдан бери БМТнинг Малидаги миссиясида ҳам қатнашамиз. Жорий йилнинг 15 мартидан бошлаб давлатимиз тарихида илк бор Қозоғистон тинчликпарвар контингенти БМТнинг Голан тепаликларидаги миссиясига мустақил бўлинма сифатида 139 нафар, жумладан, 7 нафар аёллардан иборат бўлинма сифатида жойлаштирилди, – дея эслатди Қозоғистон Президенти.

У, шунингдек, Астана тинчликпарварлик фаолиятида янги ташаббусларга эга бўлиши мумкинми, деган фикр билан ўртоқлашди.

— Сизни қизиқтирган янги ташаббусларга келсак, Арманистон-Озарбайжон муносабатларини тартибга солиш атрофидаги вазият ҳақида савол туғилади. Албатта, Қозоғистон ҳам бу мавзуга бефарқ қолмади. Бизга дўст бўлган икки давлат ўртасида тинчлик шартномаси тезроқ тузилишидан манфаатдормиз. Ереван ва Боку ўртасида мустаҳкам ва узоқ муддатли тинчлик ўрнатиш мамлакатимиз манфаатларига мос келади. Қозоғистон тинчликпарварлик ташаббусларининг ташаббускори ва тарафдори сифатида минтақамизнинг тинч ва барқарор ривожланишига қаратилган ҳар қандай саъй-ҳаракатларни қўллаб-қувватлашга тайёр, — дея жавоб берди Давлат раҳбари.

Қасим-Жомарт Тоқаев тарих давомида маънавий ва маданий алоқалар табиий боғловчи кўприк бўлиб хизмат қилганини, Қозоғистон ва Арманистон халқларини яқинлаштиришда муҳим рол ўйнаганини таъкидлади.

— Бугунги кунда маданий-гуманитар блок Қозоғистон-Арманистон ҳамкорлигининг фаол ва ривожланган йўналишларидан биридир. Бунда 2006 йил 6 ноябрдаги Маданият соҳасида ҳамкорлик тўғрисидаги ҳукуматлараро битим асосий ҳужжат бўлиб, тегишли вазирлик ва идоралар ўртасида тармоқ меморандумлари ва ҳамкорлик дастурлари имзоланиб, маданий, маърифий ва илмий тадқиқотлар алмашинувининг турли соҳаларида тизимли ишлар олиб борилмоқда. Қозоғистон Арманистонда қозоқ халқининг меросига кўрсатилаётган ҳурматни юксак қадрлашини алоҳида таъкидламоқчиман. Мен Ереванда Жамбул ва Алмати кўчалари борлигини биламан. 2010 йилдан буён Ереван давлат университетининг туркийшунослик кафедраси қошида Абай номидаги қозоқ тили, маданияти ва тарихи маркази фаолият юритмоқда. Ўз навбатида пойтахтимизда Арам Хачатурян, Алматида Арман кўчаси очилди. Биз биргаликдаги режаларимизда халқларимизнинг буюк фарзандлари шарафига янги кўчалар очишни кўриб чиқмоқдамиз. Шубҳасиз, бундай тадбирлар чуқур маънога эга ва икки мамлакат илмий ва ижодий ҳамжамиятлари томонидан катта иштиёқ билан қабул қилинади, — деди Қозоғистон Республикаси Президенти.

Давлат раҳбари 2023–2025-йилларга мўлжалланган Маданий дастур доирасида мусиқа ва хореография санъати, музей ва кутубхоналар, кино ва тарихий-маданий мерос соҳаларида ҳамкорликни кучайтириш кўзда тутилганини эслатди.

— Анъанага кўра, мамлакатларимизда турли қўшма тадбирлар, жумладан, фестиваллар, кўргазмалар, концертлар, театрлаштирилган томошалар ўтказилади. Шундай қилиб, 2023 йилда Ереванда таниқли қозоқ қўшиқчиси Димаш Қудайбергеннинг яккахон концерти, Арманистондаги қозоқ театри кунлари ва алматилик М. Ауезов номидаги Қозоғистон миллий театри ансамблининг гастроли бўлиб ўтди. Ўз навбатида, Қозоғистонда атоқли бастакор ва дирижёр Арам Хачатурян таваллудининг 120 йиллигига бағишланган арман жамоаларининг концертлари бўлиб ўтди. Жорий йилнинг кузида Қозоғистонда Арманистон маданияти кунларини ўтказиш режалаштирилган. Бу муҳим воқеа бўлиб, унинг давомида томошабинларимиз Арманистондаги ижодий ҳаётнинг кенг палитраси билан танишиш имконига эга бўлади, — дея қўшимча қилди Қасим-Жомарт Тоқаев.

Қозоғистон раҳбарининг сўзларига кўра, таълим соҳасидаги алоқаларни ва икки мамлакат ёшлари ўртасидаги алоқаларни мустаҳкамлаш учун катта имкониятлар мавжуд.

— Ёшлар нафақат мамлакатларимиздаги ижобий ўзгаришларнинг локомотивидир. Икки давлат ўртасидаги ҳамкорликни дўстлик, ҳурмат ва ўзаро ҳамжиҳатлик асосида ривожлантириш айнан ёш авлод зиммасидадир. Шу муносабат билан таълим ва талабалар алмашинувини қўллаб-қувватлаш биз учун долзарб вазифадир. Мамлакатларимизда ўтказилаётган турли мусобақаларда икки давлат спортчилари мунтазам иштирок этиб келмоқда. Арманистон терма жамоаси жорий йилнинг сентябрь ойида Астана шаҳрида бўлиб ўтадиган V Бутунжаҳон кўчманчилар ўйинларига таклиф этилди, - дея таъкидлади Қасим-Жомарт Тоқаев.

Шунингдек, у Ереванга бўлажак ташрифи чоғида Қозоғистон ва Арманистон ваколатли вазирликлари жисмоний тарбия ва спорт соҳасида 2024–2026 йилларга мўлжалланган ҳамкорлик дастурини имзолашини маълум қилди. Қасим-Жомарт Тоқаев маданият, талаба ва спорт делегациялари алмашинуви халқларимизни яқинлаштириш, фуқаролар ўртасида алоқа ва дўстлик ўрнатиш, туризмни ривожлантиришда муҳим платформага айланиши кераклигини таъкидлади.

— Арман жамоаси қозоқ жамиятининг ажралмас қисми бўлиб, Қозоғистон этник палитрасида алоҳида ўрин тутади. Мамлакатимизда арман халқининг 20 мингдан ортиқ вакиллари истиқомат қилади. Арманларнинг 31 та этномаданий бирлашмалари мавжуд бўлиб, уларнинг фаолияти миллий маданият, тил, анъана ва тарихни оммалаштиришга қаратилган. Миллатлараро ва конфессиялараро тотувликнинг Қозоғистон модели мамлакатимизнинг жаҳонда тан олинишининг муҳим мезонларидан биридир. Қозоғистон 130 та этник гуруҳ ва 17 та диний конфессиянинг умумий уйига айланди, Қозоғистон ана шундай хилма-хиллик билан миллатлараро бирликнинг ўзига хос моделини ишлаб чиқди ва бу хилма-хилликни жамият манфаатига айлантира олди, - деди Қозоғистон Республикаси Президенти.

У, шунингдек, 2003 йил сентябрь ойида Астана шаҳрида Жаҳон ва анъанавий динлар етакчиларининг биринчи съезди бўлиб ўтганини эслатди.

— Мазкур форум халқаро ҳамжамиятда кенг эътирофга сазовор бўлиб, Қозоғистон ташқи сиёсатининг таниқли брендига айланди. Арманистон Республикаси бу ташаббусни фаол қўллаб-қувватламоқда. Арман Апостоль черкови вакиллари Съезд ишида доимий равишда иштирок этмоқда, — дея қўшимча қилди Давлат раҳбари.

Унинг сўзларига кўра, бугунги кунда Қозоғистон халқи Ассамблеяси (ҚХА) давлат этносиёсатини амалга оширишда муҳим ўрин тутади. 2022 йилдан бошлаб ҚХА олий қонун чиқарувчи орган – Қозоғистон Республикаси Парламенти Сенатида вакиллик қилади.

— Қозоғистондаги арман диаспораси вакиллари қозоқ жамиятининг фаол аъзолари бўлиб, Қозоғистон халқи Ассамблеяси иштирокчилари сифатида давлатимиз ривожига, арман маданиятини тарғиб этишга катта ҳисса қўшмоқда. Асосий фаолиятларини тўлиқ амалга ошириш учун арман этник-маданий бирлашмалари бошқа этник гуруҳлар қатори мамлакат вилоятларидаги дўстлик уйларида бинолар билан таъминланган. Якшанбалик тиллар мактаблари, рақс ва мусиқа жамоалари фаолияти учун шароитлар яратилгани миллий маданият ва анъаналаримизни асраб-авайлаш ва ривожлантиришга хизмат қилмоқда. Бугунги кунда арман жамияти вакиллари Қозоғистонда миллатлараро тотувликни мустаҳкамлаш бўйича давлат сиёсатини амалга оширишда бевосита иштирок этмоқда. Умуман олганда, ишонч билан айта оламанки, вақт синовидан ўтган Қозоғистон-Арманистон дўстлик ва ўзаро ҳамжиҳатлик муносабатлари энг порлоқ келажакка эга, — дея якунлади Президент Қасим-Жомарт Тоқаев.