"Қазиғурт" ва "Темир бобо" янги юқори технологияли назорат-ўтказиш пунктлари очилди
ASTANA. Kazinform – Мамлакатда иккита модернизация қилинган автомобиль назорат-ўтказиш пунктлари фойдаланишга топширилди. Хусусан, Ўзбекистон билан чегарадаги "Қазиғурт" ва Туркманистон билан чегарадаги "Темир бобо" назорат-ўтказиш пунктлари. Таъкидлаш жоизки, ушбу иншоотларнинг очилиши Давлат раҳбари Қасим-Жомарт Тоқаевнинг кўрсатмаларига мувофиқ амалга оширилаётган чегара инфратузилмасини модернизация қилиш давлат дастури доирасида амалга оширилди. Бу ҳақда Ҳукумат матбуот хизмати хабар берди.
"Қазиғурт" назорат-ўтказиш пунктининг расмий очилишида ҚР Молия вазири Мади Такиев ва Туркистон вилояти ҳокими Нуралхан Кўшеров иштирок этди.
Молия вазири модернизация дастури Хитой, Ўзбекистон ва Туркманистон билан чегараларда жойлашган жами 9 та назорат-ўтказиш пунктини қамраб олганини таъкидлади. "Қапланбек", "Атамекен", "Қалжат" ва "Алакўл" каби бир қатор объектларда ишлар якунланди. Йил охирига қадар "Тажен", "Майқапшағай" ва "Бақти" назорат-ўтказиш пунктларини модернизация қилиш режалаштирилган.
Таъмирлаш ишлари транспорт воситалари ҳаракати ва юк ташиш жараёнига халақит бермасдан амалга оширилди. Шу мақсадда вақтинчалик транспорт схемаси ташкил этилди, бу эса ушбу тирбандликнинг олдини олди, юк ва йўловчилар ташишнинг узлуксизлигини таъминлади.
Янги технологияларнинг жорий этилиши натижасида назорат-ўтказиш пунктларида чегарадан ўтиш вақти 30 дақиқагача қисқартирилди ва ўтказиш қобилияти кунига 1000 та транспорт воситасига оширилди. Энди модернизация қилинган назорат-ўтказиш пунктлари орқали транспорт оқими 2,5 бараварга ошди. Масалан, агар 2022 йилда чегарадан 640 минг автомобиль ўтган бўлса, бугунги кунда бу кўрсаткич 1,5 миллионга етди.
"Қазиғурт" назорат-ўтказиш пункти халқаро стандартларга жавоб берадиган замонавий технологик мажмуадир. Бу ерда автоматлаштирилган транспорт воситаларини рўйхатга олиш тизими, илғор сканерлаш ускуналари, оғирлик ва ўлчамларни ўлчаш тизимлари, шунингдек, рентген телевизион қурилмалари, "термал тасвирлар" ва радиацияни назорат қилиш мосламалари ишга туширилди. Транспорт оқими махсус равишда пиёдалар, енгил автомобиллар ва юк машиналарига бўлинган. Бу хавфсизликни оширади ва ҳаракатланиш учун қулай шароитлар яратади. Юк машиналари учун автоматлаштирилган йўлаклар тақдим этилади, бу уларга тўхтамасдан техник кўрикдан ўтиш имконини беради.
Вазирлик инфратузилмани янгилашдан ташқари, божхона процедураларини рақамлаштириш устида ҳам фаол иш олиб бормоқда. Масалан, тўлиқ интеграциялашган рақамли божхона тизимига ўтишни таъминлайдиган Keden ахборот тизими босқичма-босқич жорий этилмоқда. Тизимда экспресс юклар билан ишлаш, товарларни ҳисобга олиш ва виртуал омборлар автоматлаштирилган. Ҳозирда сунъий интеллектга асосланган товарлар ва хизматларни декларациялаш модули ишга туширилмоқда. Мақсад - электрон декларацияларнинг тўлиқ циклини якунлаш ва 2026 йилдан бошлаб уларнинг самарадорлигини мониторинг қилиш, таҳлил қилиш ва баҳолаш учун янги модулларни жорий этиш. Бу бизнес учун ишни сезиларли даражада соддалаштиради ва хизматлар кўрсатишни тезлаштиради.
Бундан ташқари, апрель ойида Ўзбекистон билан чегарадаги "Жибек Жоли" назорат-ўтказиш пунктида кенг кўламли модернизация ишлари бошланди. Янги мажмуа умумий майдони 10 минг квадрат метр бўлган иккита замонавий йўловчи терминалини ва автомобиллар учун битта томни ўз ичига олади. Тегишли ишлар якунлангандан сўнг, 2026 йил июль ойига келиб назорат-ўтказиш пунктининг ўтказиш қуввати кунига 70 минг кишига ва 2 минг автомобилга етиши кутилмоқда.
Яна бир инновацион йўналиш - бу Хитой билан ҳамкорликда амалга оширилаётган "Бақти-Покиту" лойиҳаси. Хитой томони иккала ҳудудда ҳам тўлиқ автоматлаштирилган логистика марказларини яратишга тахминан 50 миллион доллар сармоя киритишни режалаштирмоқда. Лойиҳада юк ташиш учун учувчисиз электр транспорт воситаларидан фойдаланиш, "ақлли" логистика, AGV-терминаллари, зарядлаш станцияларини жорий этиш ва бутун минтақадаги энг технологик транспорт йўлакларидан бирини яратиш, иккита давлат рақамли тизимларининг тўлиқ интеграциясини таъминлаш режалаштирилган.
“Янги назорат-ўтказиш пунктларининг ишга туширилиши давлат органлари, мутахассислар, муҳандислар, қурувчилар ва чегарачиларнинг биргаликдаги иши натижасидир. Биз иқтисодиётнинг ривожланишига таъсир кўрсатадиган ва Қозоғистонни очиқ, ишончли ва рақобатбардош транзит маркази сифатида белгилайдиган замонавий, технологик ва қулай инфратузилмани яратишга катта аҳамият берамиз. Бундан ташқари, назорат-ўтказиш пунктларини модернизацсия қилиш Давлат раҳбарининг Қозоғистоннинг транзит салоҳиятини оширишга қаратилган кўрсатмаларини амалга ошириш йўлидаги тизимли қадамдир. Биз савдо ҳажмини оширадиган, бизнесни осонлаштирадиган ва Қозоғистонни минтақадаги йирик логистика марказига айлантирадиган замонавий инфратузилмани яратмоқдамиз”, – деди Мади Такиев.
