Европанинг қайси давлатларида иқтисодий тенгсизлик энг юқори

ASTANA. Kazinform – Европа Марказий банки (ЕМБ) маълумотларига кўра, 2025 йилнинг биринчи чорагида Европада бойликни тақсимлашда сезиларли тенгсизлик кузатилган. Аҳолининг энг бой 5 фоизи умумий бойликнинг 44,5 фоизига эгалик қилган. Шу билан бирга, аҳолининг ярми эса барча активларнинг атиги 5 фоизига эгалик қилди, дея хабар беради Euronews.

Европада бойлик қандай тақсимланади

UBSнинг "Жаҳон бойлиги -2025" ҳисоботига кўра, Европа мамлакатлари учун Жинни индекси (тенгсизлик кўрсаткичи, бу ерда 0 - тўлиқ тенгсизлик, 1 - мутлақ тенгсизлик) кўриб чиқилган. Тенгсизликнинг энг юқори даражаси Швецияда (0,75), энг пасти эса Словакияда (0,38) қайд этилган.

Швециядан ташқари Туркияда (0,73), Кипрда (0,72), Чехияда (0,72) ва Латвияда (0,70) тенгсизлик қайд этилган. Аксинча, бойлик энг тенг тақсимланган мамлакатлар Бельгия (0,47), Мальта (0,48) ва Словакия (0,5) ҳисобланади.

Европанинг етакчи иқтисодиётларидаги тенгсизлик

Европанинг энг йирик иқтисодиётлари орасида тенгсизлик Германияда қайд этилган, бу ерда Жинни коэффициенти 0,68 ни ташкил қилади.

Бошқа мамлакатларда вазият қуйидагича:

· Франция — 0,59

· Буюк Британия — 0,58

· Италия - 0,57

· Испания - 0,56

Швецияда тенгсизлик нега бундай даражада?

Швеция ўзининг ижтимоий сиёсати билан машҳур бўлса-да, бойлик тақсимоти шкаласининг энг қуйи қисмида жойлашган.

Швецияда даромадлар тенгсизлигининг сабаби солиқ сиёсати билан боғлиқ. Швециянинг Arena Idé таҳлил маркази раҳбари Лиза Пеллингга кўра, мамлакатда мерос, ҳадя ва мулк солиғи йўқ, корпоратив солиқ ставкаси эса паст. Бу бойликнинг кичик гуруҳ қўлида тўпланиши учун қулай шароит яратади.

Энг бой одамлар бойликнинг энг катта улушига эга: Мальтадан Латвиягача

Аҳолининг энг бой 5 фоизининг улуши мамлакатдан мамлакатга фарқ қилади:

· Энг паст кўрсаткич - Мальта (30,8%), Кипр (31,4%), Нидерландия (32,8%) ва Грецияда (33%)

· Энг юқори кўрсаткич - Латвия (54%), Австрия (53,1%) ва Литвада (51,7%).

Германия ва Италияда аҳолининг энг бой 10 фоизи бойликнинг 60 фоизига эгалик қилади.

Бошқа мамлакатларда:

· Франция — 54,8%

· Испания — 53,4%

· Ирландия — 48,6%

· Нидерландия — 46,2%

· Греция — 45,4%

· Кипр - 44,8%

· Словакия — 44,1%

Уй-жойга эга бўлиш тенгсизликни камайтиради

Eurofound экспертлари Карлос Вакас-Сориано ва Эстер Шандорнинг фикрича, бойлик тақсимотига таъсир этувчи энг муҳим омиллардан бири - бу мулкка эгаликдир. Уларга кўра, аҳолисининг аксарияти ўз уйига эга бўлган мамлакатларда иқтисодий тенгсизлик пастроқ бўлади. Молиявий активлари кичик гуруҳ қўлида тўпланган мамлакатларда тенгсизлик даражаси юқори бўлади.

Вақт ўтиши билан тенгсизлик қандай ўзгаради?

UBS ва Европа Марказий банки (ЕМБ) маълумотлари ўртасида бироз фарқлар мавжуд бўлса-да, умумий тенденциялар ўхшаш.

Euronews таҳлилига кўра, Европада иқтисодий тенгсизлик сўнгги 15 йил давомида юқорилигича қолмоқда. Ушбу кўрсаткичнинг ўзгаришига турли омиллар таъсир кўрсатмоқда - солиқ сиёсати, рақамлаштириш даражаси ва жаҳон иқтисодий силжишлари каби омиллар таъсир қилади.