Бу йил Қозоғистонда болали оилаларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш учун 1,7 триллион тенге ажратилди

ASTANА. Кazinform — Қозоғистонда болали оилаларга ижтимоий ёрдам кўрсатиш тизими изчил мустаҳкамланмоқда. Шу мақсадда ҳукумат Меҳнат ва аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш вазирлиги орқали қозоғистонлик оилаларнинг турмуш шароитини яхшилашга қаратилган турли қўллаб-қувватлаш чора-тадбирларини амалга оширмоқда.

Бугунги кунда 2 миллионга яқин болали оилалар турли имтиёз ва тўловлар олмоқда. Жорий йилда бу мақсадда республика бюджети ва Давлат ижтимоий суғурта жамғармаси маблағлари ҳисобидан 1,7 триллион тенгедан ортиқ маблағ йўналтирилди. Жумладан, республика бюджетидан 870,7 млрд тенге, Давлат ижтимоий суғурта жамғармаси маблағлари ҳисобидан 855,9 млрд тенге. 2025 йилда ижтимоий ёрдам миқдори 6,5 фоизга ошди.

Қўллаб-қувватлашнинг асосий йўналишлари орасида туғилиш тартибига қараб, бола туғилганда 149 416 тенгедан (38 БҲМ) 247 716 тенгегача (63 БҲМ) бир марталик нафақа тўланади. Жорий йилнинг тўрт ойида 117 минг фуқарога жами 21,1 миллиард тенге тўловлар амалга оширилди.

Ишламайдиган аёлларга ҳам бола бир ярим ёшга тўлгунга қадар бола парвариши бўйича ойлик нафақа берилади. Ушбу турдаги нафақа иккинчи, учинчи ва кейинги болалар учун тўланади, боланинг туғилиш тартибига қараб 5,76 БҲМдан (22 648 тенге) 8,90 БҲМгача (34 995 тенге) оширилади. 2025 йил 1 май ҳолатига кўра, нафақа олувчилар сони ўртача 123,3 минг кишини ташкил этиб, уларга 14,4 миллиард тенге тўланган.

Ишлаётган аёллар Мажбурий ижтимоий суғурта жамғармасидан тўловларни оладилар. Ҳомиладорлик ва туғиш учун ўртача бир марталик нафақа миқдори 1,6 миллион тенгени ташкил этди. Ушбу тўловни 81,8 минг аёл олди, умумий суммаси 117,3 миллиард тенгени ташкил этди. 1,5 ёшгача бўлган болаларни парвариш қилиш учун ойлик нафақа ҳам тўланади. Ўртача 85 221 тенге. Бу миқдор охирги икки йилдаги ўртача ойлик даромаднинг 40 фоизини ташкил қилади. Ўртача тўлов миқдори — 85 221 тенге.

Давлат, шунингдек, бола парвариши бўйича таътилда бўлган аёллар учун пенсия тўловларини субсидиялайди, бу эса пенсия капиталини тўплашга ҳисса қўшади.

2020 йилдан бошлаб 4 ва ундан ортиқ вояга етмаган фарзанди бўлган кўп болали ёки 23 ёшгача бўлган кундузги таълим талабалари бор оилаларга нафақа берилади. Тўлов миқдори болалар сонига қараб фарқланади: 4 бола – 63 030 тенге, 5 бола – 78 798 тенге, 6 бола – 94 565 тенге, 7 бола — 110 332 тенге, 8 ёки ундан кўп бола — ҳар бир бола учун 15 728 (4 БҲМ) тенге. Йил бошидан буён 611,5 минг кўп болали оилалар учун нафақа берилди, бу ўртача 176 миллиард тенгени ташкил этади.

Кўп болали оналарнинг мавқеини ошириш учун умрбод ойлик давлат нафақаси тайинланади. Илгари “Қаҳрамон она” унвони билан тақдирланган, 1 ва 2-даражали «Ана даңқы» (“Она шуҳрати”) ордени билан тақдирланган, «Алтын алқа» билан тақдирланган кўп болали оналарга бериладиган нафақа миқдори 29 097 тенге (7,4 БҲМ), «Күміс алқа» билан тақдирланган оналарга бериладиган нафақа миқдори 25 165 тенге (6,4 БҲМ) этиб белгиланган. Бугунги кунда тақдирланган 242 минг нафар кўп болали она нафақа олувчилар бўлиб, уларга жами 25,9 миллиард тенге тўланган.

Бундан ташқари, ногирон бола вояга етгунга қадар давлат бюджетидан парваришлаш нафақаси тўланади, унинг миқдори 74 428 тенге. Йил бошидан буён 111,7 минг кишига 33,7 миллиард тенге тўланди.

Бир оила аъзосининг даромади белгиланган камбағаллик чегарасидан паст бўлган оилаларга давлат манзилли ижтимоий ёрдам беради, у 1 ёшдан 6 ёшгача бўлган болалар учун қўшимча тўловларни ҳам ўз ичига олади. Ушбу тўлов миқдори 1,5 БҲМ, яъни 2025 йилда ҳар бир бола учун 5898 тенгега тўғри келади. Жорий йилнинг 1 май ҳолатига кўра, ушбу тўлов 1 миллиард тенге миқдорида 74,4 болага тайинланган.