«Байтерек» холдинги бизнесни қўллаб-қувватлашдаги кафолат фондлари қандай ишлашини тушунтирди

ASTANA. Kazinform – «Байтерек» Миллий бошқарув Холдинги» АЖ ва «Даму» жамғармаси томонидан амалга оширилаётган кафолатлаш механизми, етарли гарови бўлмаган тадбиркорларга кредитларга йўл очади.

2025 йил апрелидан «Даму» жамғармаси қошида икки та кафолат фонди ташкил этилди. Бу кичик ва ўрта бизнесни қўллаб-қувватлашни сезиларли даражада кучайтирди.

«Байтерек» холдинги матбуот хизмати раҳбари Перизат Шакенова брифингда маълум қилишича, холдинг устувор ривожланиш дастурларини амалга оширишда давом этмоқда ва ҳар йили ЯИМ ўсишини 6% даражасида таъминламоқда. 2024 йил якунига кўра, холдинг иқтисодиётни қўллаб-қувватлаш учун 6 трлн тенге йўналтирган, шундан 4,1 триллион тенге – бизнесни, 1,9 триллион тенге – уй-жой қурилишини қўллаб-қувватлашга сарфланган.

Кафолат фондларини яратиш ҚР Президентининг 2025 йил январь ойида Ҳукуматнинг кенгайтирилган йиғилишида берган топшириғи асосида амалга оширилди. Вазирлар Маҳкамасининг 2025 йил 2 апрелдаги қарори билан мазкур механизм ишга туширилди.

Кафолат фондлари икки даражали лойиҳаларни қамраб олади:

• Биринчи кафолат фонди 7 триллион тенгегача бўлган лойиҳаларни молиялаштириш учун мўлжалланган.

Максимал кафолат – 85% гача, лекин 3,5 миллиард тенгеден ошмаслиги керак. Кафолат муддати – кредитдан 5 ойга узоқ. Рамзий қилиб 2 иш кунида расмийлаштирилади. 18 июнь ҳолатига кўра 580 та лойиҳа қўллаб-қувватланган, берилган кафолатлар суммаси – 38,5 миллиард тенге. Мақулланган лойиҳаларнинг 70 фоиздан ортиғи инвестициявий – яъни ускуналар олиш, қурилиш ва янги ишлаб чиқаришлар ташкил этиш.

Яна 30 фоиз лойиҳалар қайта ишлаш саноатига тўғри келади. Транспорт, логистика, соғлиқни сақлаш ва таълим соҳаларида ҳам талаб юқори. 9 та банк билан келишувлар имзоланган.

• Иккинчи кафолат фонди қайта ишлаш саноати ва 7 миллиард тенгеден юқори инфратузилма лойиҳаларига қаратилган.

Максимал кафолат – лойиҳа қийматининг 30 фоизигача, муддати – 15 йилгача. Қарорларни «Даму» жамғармаси қабул қилади. Кафолатларни иккинчи даражали банклар орқали ҳамда холдингнинг таркибий тузилмалари — БРК, АКК, ФРП, QIC орқали расмийлаштириш мумкин.

Перизат Шакенованинг таъкидлашича, фондларнинг ишга туширилиши механизм самарадорлигини оширди:

«Энди вилоятлардаги тадбиркорлар кредит олиш ва бизнесини кенгайтиришда анча енгилликка эга бўлди. Бу иш ўринлари яратиш ва инфратузилмани ривожлантиришга хизмат қилмоқда», – деди у.

Кафолатлар қайтариб олинмас ва шартсиз шаклда тақдим этилади. Ушбу фондлар Корея, Туркия ва Япония каби давлатларнинг энг яхши халқаро амалиётлари асосида, давлат иштирокида ташкил этилган. Маслаҳатлар «Даму» жамғармаси филиалларида ёки 1408 рақами орқали олиш мумкин.